اجرای میلگرد ادکا در سقف تیرچه بلوک چگونه انجام میشود؟ میلگرد ادکا یا اودکا یکی از مقاطع کلیدی در اجرای سقفهای تیرچه بلوک است که با هدف تقویت اتصالات و جلوگیری از ترکخوردگی و دررفتگی تیرچهها به کار میرود. این میلگرد فولادی به دلیل شکل منحنی خود و برخورداری از ظرفیت بالای تحمل بار، در پروژههای مسکونی و صنعتی کاربرد گستردهای دارد. اجرای درست آن نقش مهمی در افزایش ایمنی، پایداری و طول عمر سقف دارد.
در ادامه، با ویژگیها، کاربردها و نحوه اجرای صحیح میلگرد ادکا آشنا میشویم. برای اطلاع از قیمت روز آهن میتوانید به سایت کارآهن مراجعه کنید یا با کارشناسان مجموعه به شماره ۶۷۱۴۵-۰۲۱ تماس بگیرید.
زمان خواندن: ۶ دقیقه
میلگرد ادکا چیست؟
در ادامه بررسی اجرای میلگرد ادکا در سقف تیرچه بلوک، به سراغ تعریف این نوع میلگرد میپردازیم. میلگرد ادکا آرماتوری منحنیشکل است که در محل اتصال تیرچه و تیر قرار میگیرد. وظیفه اصلی آن، پر کردن فضای نشیمن تیرچه و جلوگیری از دررفتگی یا جابهجایی آن تحت بارهای وارده است. این میلگرد نخستین بار در روسیه مورد استفاده قرار گرفت و ظاهر منحنی آن شباهت زیادی به گردن اردک دارد که دلیل نامگذاری آن نیز همین است. امروزه ادکا به عنوان یکی از ضروریترین آرماتورهای سقف تیرچهبلوک در ساختوساز کشور شناخته میشود.
کاربردهای میلگرد ادکا
میلگرد ادکا به دلیل طراحی خاص، نقش مهمی در مقاومسازی سقفهای تیرچهبلوک دارد. مهمترین کاربردهای آن عبارتند از:
- افزایش مقاومت برشی در محل اتصال تیرچه به تیر
- جلوگیری از ترکخوردگی و خیز اضافی سقف
- تقویت نقاط بحرانی سقفهای تیرچهبلوک
- کاهش تنشهای وارد بر میلگردهای کششی
- بهبود عملکرد اتصالات در سازههای اسکلت فلزی
- افزایش ایمنی سقف در برابر ارتعاشات و بارهای متغیر
سایز مناسب میلگرد ادکا
سایز میلگرد ادکا بسته به نوع سقف، بارگذاری، طراحی مهندسی و نیاز پروژه تعیین میشود. انتخاب صحیح سایز، تاثیر مستقیم بر دوام و مقاومت سقف دارد. به طور معمول، مهندسین سازه سایزی را انتخاب میکنند که علاوه بر تحمل بارهای کششی و فشاری، بیشترین هماهنگی را با میلگردهای کششی تیرچه داشته باشد.
نحوه اجرای میلگرد ادکا در سقف تیرچه بلوک
اجرای میلگرد ادکا در سقف تیرچه بلوک به صورت درست، تاثیر بالایی در عملکرد سازه دارد. این مراحل باید بر اساس نقشه سازه و تحت نظارت مهندسی اجرا شوند.
مراحل اصلی نصب آن عبارتند از:
۱- تعیین محل نصب مطابق نقشه سازه
- ابتدا محل دقیق قرارگیری آرماتور مشخص میشود تا با طرح مهندسی کاملا مطابقت داشته باشد.
۲- برش و آمادهسازی میلگرد طبق ابعاد فنی
- میلگردها باید بهگونهای برش خورده و خم شوند که بهدرستی در فضای اتصال قرار بگیرند.
۳- قرارگیری در محل اتصال تیر و تیرچه
- میلگرد ادکا باید در حد فاصل تیرچه و تیر قرار گیرد تا از دررفتگی تیرچه جلوگیری کند.
۴- اتصال با جوشکاری یا مهار مکانیکی
- در پروژههای اسکلت فلزی، اتصال ادکا با جوش یا پیچ و مهره انجام میشود.
۵- رعایت عمق نشیمن و لنگر خمشی
- طبق ضوابط فنی، حداقل ۱۲ سانتیمتر از میلگرد باید داخل تکیهگاه قرار گیرد.

مزایا و معایب میلگرد ادکا
میلگرد ادکا به عنوان یکی از مقاطع فولادی پرکاربرد در صنایع ساختمانی و پروژههای عمرانی، به دلیل خواص مکانیکی پایدار و استانداردهای تولید قابل قبول، جایگاه ویژهای در بازار آهنآلات ایران پیدا کرده است. این نوع میلگرد که در ردههای مقاومتی متنوع تولید میشود، میتواند در افزایش استحکام سازه، کاهش آسیبپذیری در برابر نیروهای برشی و خمشی و بهبود عملکرد کلی ساختمان نقش مهمی ایفا کند.
با این حال و در راستای اجرای میلگرد ادکا در سقف تیرچه بلوک، همانطور که هر محصول فولادی ویژگیهای مثبت و محدودیتهای خاص خود را دارد، میلگرد ادکا نیز نیازمند بررسی دقیق مزایا و معایب پیش از انتخاب است. در ادامه به صورت جامع درباره نقاط قوت و چالشهای احتمالی این میلگرد صحبت خواهیم کرد.
مزایا
- افزایش استحکام و جلوگیری از دررفتگی تیرچه
- کاهش ترکخوردگی و خیز سقف
- بهبود عملکرد سقف هنگام زلزله
- کاهش بارهای وارد بر آرماتورهای کششی
- جلوگیری از ارتعاشات اضافی سقف
معایب
- افزایش هزینه نهایی اجرای سقف
- اجرای پیچیدهتر نسبت به حالت بدون ادکا
- افزایش وزن سازه
- نیاز به فضای نصب بیشتر در محل اتصال
عملکرد میلگرد ادکا در سازه
در بسیاری از ساختمانها، تیرچهها فضای کافی برای نشیمن ندارند و احتمال دررفتگی آنها تحت بار وجود دارد. میلگرد ادکا با قرارگیری بین تیرچه و تیر، این فضای کم را جبران کرده و از جابهجایی تیرچه جلوگیری میکند. بنابراین، نخستین وظیفه ادکا افزایش ایمنی و جلوگیری از جداشدگی تیرچهها است. در مرحله بعد، عملکرد آن موجب کاهش ترک، افزایش مقاومت خمشی و تقویت نقاط حساس سقف میشود.
نکات کلیدی اجرای میلگرد ادکا در سقف تیرچه بلوک
- برای نصب صحیح ادکا، رعایت نکات زیر ضروری است:
- حداقل ۱۲ سانتیمتر از میلگرد باید داخل تکیهگاه قرار گیرد.
- با احتساب ۱۵ درصد لنگر خمشی، آرماتور منفی باید از تکیهگاه عبور کرده و در میانه دهانه قرار گیرد.
- روی تیرچهای که لنگر منفی دارد، حتماً آرماتور منفی قرار داده شود.
- رعایت فواصل، اندازهها و نقشه مهندسی الزامی است.
تفاوت میلگرد ممان منفی با ادکا
- میلگرد ادکا برای تقویت نشیمن تیرچه و جلوگیری از دررفتگی آن استفاده میشود.
- میلگرد ممان منفی در محل تکیهگاه نصب میشود تا لنگر منفی ایجاد شده در دو سر دهانه را کنترل کند.
- در نصب ادکا باید ۱۲ سانتیمتر از میلگرد وارد تکیهگاه شود، اما در ممان منفی این مقطع با فرض ۱۵٪ لنگر خمشی در تکیهگاه قرار میگیرد. بنابراین، وظایف و نحوه اجرای این دو آرماتور متفاوت است.
کلام آخر
اجرای میلگرد ادکا در سقف تیرچه بلوک چگونه انجام میشود؟ ممیلگرد ادکا یکی از اجزای مهم و کاربردی در سقفهای تیرچهبلوک است که اجرای صحیح آن نقش مهمی در افزایش ایمنی و پایداری سازه دارد. این مقطع فولادی با جلوگیری از دررفتگی تیرچه، کاهش ترکخوردگی و تقویت اتصالات سقف، بهعنوان یکی از ضروریترین عناصر اجرایی در سازههای بتنی و فلزی شناخته میشود. رعایت نکات فنی و دستورالعملهای مهندسی هنگام نصب ادکا، از بروز مشکلات سازهای در آینده جلوگیری میکند.
سوالات متداول
میلگرد ادکا دقیقا چه وظیفهای در سقف تیرچه بلوک دارد؟
این میلگرد فضای نشیمن تیرچه را تقویت کرده و مانع دررفتگی یا جابهجایی آن زیر بارهای وارده میشود.
آیا استفاده از ادکا الزامی است؟
در سقفهایی که تیرچه نشیمن کافی ندارد یا بار وارده زیاد است، استفاده از ادکا ضروری است.
طول مورد نیاز برای قرارگیری ادکا در تکیهگاه چقدر است؟
حداقل ۱۲ سانتیمتر از میلگرد باید درون تکیهگاه قرار گیرد.
تفاوت ادکا با میلگرد ممان منفی چیست؟
ادکا برای تقویت نشیمن و جلوگیری از دررفتگی تیرچه کاربرد دارد اما ممان منفی برای کنترل لنگر منفی در تکیهگاه نصب میشود.
ادکا در چه سازههایی استفاده میشود؟
در پروژههای مسکونی، صنعتی، اسکلت فلزی و هر سقف تیرچهبلوک که نیاز به تقویت اتصالات دارد.