بورس کالای ایران در راستای تحقق شعار سال «سرمایه‌گذاری برای تولید» گامی مهم در توسعه ابزارهای مالی و کالایی برداشته است. راه‌اندازی گواهی سپرده میلگرد در بورس کالا، یکی از تحولات مهم بازار فولاد در سال ۱۴۰۴ محسوب می‌شود که می‌تواند زمینه ورود سرمایه‌گذاران جدید، افزایش شفافیت قیمت و تسهیل در تامین مالی تولیدکنندگان را فراهم کند.
این ابزار مالی، حلقه ارتباطی میان تولید کننده، انبار، سرمایه‌گذار و بازار سرمایه است و انتظار می‌رود در آینده نزدیک، به یکی از ستون‌های اصلی معاملات فولاد در کشور تبدیل شود. برای اطلاع از قیمت روز آهن می‌توانید به سایت کارآهن مراجعه کنید یا با کارشناسان مجموعه به شماره ۶۷۱۴۵-۰۲۱ تماس بگیرید.
زمان خواندن: ۶ دقیقه
گواهی سپرده میلگرد چیست؟
گواهی سپرده کالایی نوعی اوراق بهادار است که نشان‌دهنده مالکیت دارنده آن بر مقدار مشخصی از یک کالاست که در انبار مورد تایید بورس کالا نگهداری می‌شود. در این فرآیند، تولیدکننده محصول خود را به انبار معرفی می‌کند، قبض انبار صادر می‌شود و سپس اوراق گواهی سپرده برای آن کالا منتشر می‌گردد. این اوراق، قابل معامله در بورس هستند و بدون نیاز به تحویل فیزیکی فوری، امکان خرید و فروش آن‌ها فراهم است.
در مورد میلگرد، این گواهی به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به حضور مستقیم در بازار فیزیکی، در معاملات فولاد مشارکت کنند. از سوی دیگر، کارخانه‌ها می‌توانند محصولات خود را به انبارهای رسمی بورس تحویل دهند و در قبال آن، اوراق قابل معامله دریافت کنند که نقش تامین مالی و نقدشوندگی را برایشان ایفا می‌کند.
مزایای گواهی سپرده میلگرد در بورس کالا
راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده میلگرد، مزایای متعددی برای تولیدکنندگان، خریداران و سرمایه‌گذاران خرد به همراه دارد که عبارتند از:
۱- شفافیت در قیمت‌گذاری
قیمت میلگرد در بورس کالا بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و گواهی سپرده این فرآیند را شفاف‌تر و دقیق‌تر می‌سازد.
۲- کاهش واسطه‌گری و هزینه حمل‌ونقل
با ثبت کالا در انبار رسمی بورس، خریدار بدون نیاز به جابجایی فیزیکی فوری می‌تواند اوراق را معامله کند.
۳- افزایش نقدشوندگی
این گواهی به عنوان دارایی قابل معامله عمل کرده و نقدشوندگی سرمایه در بخش فولاد را افزایش می‌دهد.
۴- دسترسی برای سرمایه‌گذاران خرد
افرادی که توان خرید مستقیم تناژهای بالا ندارند، می‌توانند از طریق خرید گواهی سپرده، در بازار فولاد سرمایه‌گذاری کنند.
به این ترتیب، گواهی سپرده میلگرد نه تنها ابزاری برای تسهیل معاملات فیزیکی است بلکه بستری برای سرمایه‌گذاری مولد و بلندمدت در صنعت فولاد محسوب می‌شود.
تاثیر گواهی سپرده بر زنجیره تامین فولاد
ورود گواهی سپرده میلگرد در بورس کالا، به معنای تغییر رویکرد در نحوه گردش کالا در زنجیره فولاد است. تا پیش از این، بیشتر معاملات از طریق عرضه فیزیکی انجام می‌شد و خریداران باید هزینه‌های انبارداری، حمل‌ونقل و نقدی بالایی پرداخت می‌کردند.
اکنون با صدور گواهی سپرده، خریداران و فروشندگان می‌توانند بدون جابجایی فیزیکی، مالکیت کالا را انتقال دهند. این تحول باعث می‌شود تا نقدینگی در بازار فولاد سریع‌تر بچرخد، تولیدکنندگان زودتر به سرمایه خود دسترسی پیدا کنند و بازار از رکود فصلی رها شود.
در واقع، این ابزار مالی جدید، پلی میان بازار سرمایه و تولید فولاد ایجاد می‌کند و امکان برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای تولیدکنندگان فراهم می‌سازد.
بیشتر بخوانید: برنده جنگ عرضه و تقاضا در بازار میلگرد کیست؟
گواهی سپرده میلگرد؛ گامی در جهت سرمایه‌گذاری مولد
یکی از اهداف کلیدی بورس کالا در سال ۱۴۰۴، هدایت سرمایه‌های خرد به سمت تولید است. با گسترش معاملات گواهی سپرده برای کالاهای صنعتی مانند میلگرد، شمش، گندله و روی، امکان سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در زنجیره فولاد فراهم می‌شود. این ابزار، فرصت تازه‌ای برای افرادی ایجاد می‌کند که تمایل دارند در بازار واقعی مشارکت کنند اما امکانات یا دانش فنی کافی برای خرید مستقیم از کارخانه‌ها را ندارند.
به علاوه، گواهی سپرده می‌تواند نقش وثیقه مالی را نیز برای تولیدکنندگان ایفا کند. یعنی کارخانه‌ها می‌توانند با ارائه این اوراق به بانک‌ها یا نهادهای مالی، تسهیلات لازم برای توسعه تولید را دریافت کنند. به این ترتیب، گواهی سپرده میلگرد در بورس کالا، نه تنها ابزار معامله بلکه وسیله‌ای برای رشد اقتصادی و اشتغال‌زایی نیز محسوب می‌شود.
چالش‌ها و الزامات اجرایی معاملات گواهی سپرده
در کنار مزایا، راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده برای محصولات فولادی با چالش‌هایی نیز همراه است. اولین و مهم‌ترین چالش، لزوم وجود انبارهای استاندارد است. کالاهای صنعتی مانند میلگرد باید در انبارهایی نگهداری شوند که از نظر فنی، ایمنی و نظارت با مقررات بورس کالا مطابقت دارند.
از سوی دیگر، تناژ حداقلی خرید برای برخی خریداران خرد ممکن است مانعی در ورود به بازار باشد. به همین دلیل، بورس کالا باید به سمت طراحی ابزارهایی با تناژ پایین‌تر یا گواهی‌های خرد حرکت کند تا مشارکت عمومی افزایش یابد.
چالش دیگر، فرهنگ‌سازی و آشنایی فعالان بازار است. بسیاری از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان هنوز با مزایای این ابزار آشنایی کامل ندارند. ایجاد شفافیت اطلاعاتی، آموزش نحوه معامله و تسهیل فرآیند ثبت و تحویل می‌تواند اعتماد بازار را افزایش دهد.
آینده گواهی سپرده در صنعت فولاد
با توجه به برنامه‌های توسعه بورس کالا، گواهی سپرده میلگرد تنها آغاز مسیر است. در ادامه، انتظار می‌رود این ابزار برای سایر محصولات فولادی مانند شمش، ورق سیاه، تیرآهن و گندله سنگ آهن نیز گسترش یابد.
در صورت اجرای موفق، این ابزار می‌تواند ساختار سنتی بازار آهن و فولاد ایران را متحول کرده و به یکی از مولفه‌های اصلی در تامین مالی زنجیره ارزش فولاد تبدیل شود.
کارشناسان معتقدند که اگر زیرساخت‌های لازم فراهم شود، معاملات گواهی سپرده در آینده نزدیک، همان نقشی را در بازار فولاد ایفا خواهد کرد که بورس انرژی در حوزه نفت و گاز ایفا کرده است.
کلام آخر
گواهی سپرده میلگرد در بورس کالا، گامی بزرگ به سوی مدرن‌سازی بازار فولاد ایران است. این ابزار نه تنها شفافیت اقتصادی را افزایش می‌دهد بلکه فرصت‌های تازه‌ای برای سرمایه‌گذاری و رشد تولید فراهم می‌کند. در صورت حمایت سیاست‌گذاران و همکاری تولیدکنندگان، می‌توان انتظار داشت که این ابزار مالی در آینده‌ای نه چندان دور به یکی از ارکان اصلی معاملات صنعتی کشور بدل شود.
سوالات متداول
گواهی سپرده میلگرد در بورس کالا چیست؟
نوعی اوراق بهادار است که مالکیت مقدار مشخصی میلگرد ذخیره‌شده در انبار بورس را نشان می‌دهد و قابلیت خرید و فروش در بازار سرمایه دارد.
چه کسانی می‌توانند گواهی سپرده میلگرد را معامله کنند؟
تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی دارای کد بورسی می‌توانند این اوراق را خرید و فروش کنند؛ حتی سرمایه‌گذاران خرد بدون نیاز به خرید تناژ بالا.
مزیت اصلی گواهی سپرده برای تولیدکنندگان چیست؟
امکان تامین مالی سریع، افزایش نقدشوندگی و حذف نیاز به فروش فوری محصول. تولیدکننده می‌تواند کالا را به انبار تحویل دهد و معادل آن گواهی قابل معامله دریافت کند.
آیا معاملات گواهی سپرده نیاز به تحویل فیزیکی دارد؟
خیر. انتقال مالکیت از طریق اوراق انجام می‌شود و خریدار در صورت تمایل می‌تواند کالا را بعداً از انبار تحویل بگیرد.
آینده گواهی سپرده میلگرد چگونه پیش‌بینی می‌شود؟
با گسترش زیرساخت انبارها و افزایش آگاهی فعالان بازار، انتظار می‌رود این ابزار به بخش ثابتی از نظام مالی و تولیدی فولاد ایران تبدیل شود.