احتمالا سوال خیلی از افراد باشد که تفاوت میلگرد ادکا و میلگرد ممان منفی در چیست؟ میلگرد ادکا یا اوتکا، ظاهری شبیه به گردن اردک دارد؛ در حالی که میلگرد ممان منفی شبیه عصا است. از نظر کاربرد، شیوه نصب، مقررات اجرایی نیز تفاوت‌هایی بین این دو میلگرد وجود دارد. با این وجود نباید از شباهتهای میلگرد اوتکا و آرماتور ممان منفی گذشت. بنابراین در این مقاله قصد داریم تا به بررسی تفاوت میلگرد ادکا و میلگرد ممان منفی بپردازیم. برای اطلاع از قیمت روز میلگرد، به سایت کارآهن مراجعه کنید.
میلگرد اوتکا یا میلگرد ادکا چیست؟
اولین موضوع در تفاوت میلگرد ادکا و میلگرد ممان منفی، بررسی تعریف دقیق میلگرد ادکا یا اوتکا است. میلگرد ادکا دارای سری خمیده و ظاهری شبیه به گردن اردک است که برای جلوگیری از بروز ترک‌های برشی بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این نوع میلگرد که با نام میلگرد اوتکا نیز شناخته می‌شود، معمولا وظیفه دارد دار تیر سقف را به تیرچه متصل کند. بنابراین میلگرد اوتکا در محل اتصال تیرهای سقف به تیرچه بتنی نصب می‌شود. به طوری که این نوع میلگرد می‌تواند فضای کافی برای نشیمن تیرچه در سقف را فراهم کند.
علاوه بر این، میلگردهای ادکا قابلیت جوش دادن تیرچه به بال پایینی سقف را نیز دارا هستند. به طوری که دو قطعه تیرچه و تیر، توسط میلگردهای اوتکا متصل می‌شوند.
مزایای میلگرد ادکا
مهم‌ترین مزیت‌های این نوع میلگرد در محیط سقف میتوان به تحمل بارهای وارده به میلگرد کششی از سوی طبقه فوقانی، تضمین جلوگیری از نابودی یا گسست در سازه به واسطه نیروی زلزله و …، جلوگیری از ترک احتمالی سقف در محل تیر حمال و کاهش ارتعاشات و خیز سقف اشاره کرد.
اجرای میلگرد اوتکا
از طرفی، برای اجرای میلگرد ادکا، کافی است که برش و خم آن بر اساس استانداردهای لازم طبق مقررات ملی ساختمان صورت گیرد. در ضمن طول میلگردهای اوتکا در حدود ۱۲ متر در نظر گرفته می‌شود که نسبت به میلگردهای کششی، میل بیشتری برای رفتن به سمت داخلی تکیه‌گاه دارد.
آرماتور یا میلگرد ممان منفی چیست؟
مقایسه یا بررسی تفاوت میلگرد ادکا و میلگرد ممان منفی، تنها به تعاریف مربوطه درباره میلگردهای اوتکا ختم نمی‌شود بلکه باید از یک سو، به میلگردهای ممان منفی نیز پرداخت. میلگرد ممان منفی که با نام آرماتور ممان منفی نیز شناخته می‌شود، جزو میلگردهای تقویتی سازه است که معمولا در سقف‌های تیرچه بلوک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این نوع میلگردها به شکل ظاهری عصا هستند و وظیفه دارند تا ساختمان را در برابر بارهای وارده احتمالی، مقاوم سازند. یعنی جهت رفع لنگر منفی دال سقف از میلگرد ممان منفی استفاده می‌شود. در نتیجه میتوان اذعان داشت که این نوع میلگردها از سازه در برابر لنگرهای منفی محافظت می‌کند.
مزایا و ویژگی‌های میلگرد ممان منفی
میلگردهای ممان منفی جزو محصولات خاص فولادی هستند که معمولا در سایزهای مختلف تولید می‌شوند. سایزهای مرسوم برای تولید این میلگردهای تقویتی سازه، بین ۸ تا ۱۴ است. یعنی به فراخور نیاز پروژه، میتوان از میلگردهای سایز ۸، ۱۰، ۱۲ و حتی ۱۴ میلی‌متر استفاده کرد.
از سوی دیگر، میلگرد ممان منفی دارای زاویه خم ۹۰ درجه است. البته این میزان خم به صورت حداقلی در نظر گرفته می‌شود. یعنی در صورت نیاز میتوان زاویه خم این میلگرد را افزایش داد.
مقایسه میلگرد اتکا و میلگرد ممان منفی
مهم‌ترین موضوع در تفاوت میلگرد ادکا و میلگرد ممان منفی که کمتر کسی به آن می‌پردازد، شباهتهای این دو محصول است. بدون تردید این دو محصول جزو محصولات کاربردی و مهم در مقاوم کردن سازه‌های بتنی هستند که می‌توانند در برابر نیروهای مختلف، مقاومت بالایی از خود نشان دهند.
با این وجود، چه نوع شباهت‌هایی بین میلگرد ادکا و میلگرد ممان منفی وجود دارد؟ هر دو میلگرد کاری می‌کنند که سازه در برابر ارتعاشات احتمالی مانند خیز سقف مقاومت بالایی از خود نشان دهد. همچنین در برابر نیروی زلزله نیز مقاوم هستند و کمک می‌کنند تا استحکام سقف افزایش یابد. در آخر باید اشاره کرد که هر دو میلگرد تقویتی سازه، از ترک احتمالی بر روی سقف و کاهش بار به میلگردهای کششی، جلوگیری بعمل می‌آورند.
تفاوت میلگرد ادکا و میلگرد ممان منفی
| جدول تفاوت میلگرد ادکا و میلگرد ممان منفی | ||||
| نام میلگرد | ظاهر | مزایا | شیوه اجرا | کاربرد |
| ادکا (اوتکا) | شبیه به گردن اردک | مقاومت در برابر ترک سقف، نیروی زلزله، استحکام سقف، کاهش ارتعاشات، کاهش میزان بار وارده به میلگردهای کششی | نیاز است که میلگرد کششی حدود ۱۲۰ میلی‌متر به داخل تکیه‌گاه وارد شود | سقف سازه بتنی و مقاومسازی آن در برابر ترک احتمالی |
| ممان منفی | شبیه به عصا | مقاومت در برابر ترک سقف، نیروی زلزله، استحکام سقف، کاهش ارتعاشات، کاهش میزان بار وارده به میلگردهای کششی | این میلگرد در محل تکیه‌گاه نصب و ۱۵ درصد لنگر خمشی وسط دهانه را در نظر می‌گیرد | قسمت فوقانی دال سقف تیرچه بلوک و رفع لنگر منفی، نیروی کرنشی و کششی دال |
کلام آخر
در این مقاله به تفاوت میلگرد ادکا و میلگرد ممان منفی پرداختیم. میلگرد ادکا که با نام میلگرد اوتکا شناخته می‌شود، دارای شکل ظاهری شبیه به گردن اردک است. در حالی که میلگرد ممان منفی یا آرماتور ممان منفی، ظاهر و انحنای آن شباهت زیادی به عصا دارد. وظیفه اصلی میلگرد ادکا، کاهش و جلوگیری از ایجاد ترک‌های برشی بتن است؛ این در حالی است که میلگرد ممان منفی از نیروی کششی، کرنشی و لنگر منفی دال بتنی جلوگیری بعمل می‌آورد.
سوالات متداول
میلگردهای ادکا یا اوتکا، شباهت زیادی به گردن اردک دارد. از این رو معمولا برای پیشگیری از بروز ترک بر روی سقف سازه بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرد
وظیفه اصلی میلگردهای ممان منفی که شباهت زیادی به عصا دارند، پیشگیری از نیروی کششی ناشی از لنگر منفی در قسمت فوقانی دارد است.
این دو میلگرد شباهتهای زیادی نسبت به هم از نظر کاربرد دارند. به طور مثال میتوان به کاهش میزان بار وارده به میلگردهای کششی، کاهش ارتعاشات سقف، مقاومسازی سقف در برابر نیروی زلزله و جلوگیری از ترک احتمالی سقف اشاره کرد.
هر دو میلگرد دارای ظاهری متفاوت و متمایز از یکدیگر هستند. به طوری که میلگرد اوتکا شبیه به گردن اردک است اما آرماتور منفی تصویر یک عصا را تداعی می‌کند. از طرفی مقابله با لنگر منفی به عهده میلگرد ممان منفی است. در حالی که میلگرد ادکا وظیفه دارد تا سقف را در برابر نیروهای برشی محافظت کند.