تفاوت لوله درزدار و لوله بدون درز چیست؟ لوله درزدار مقاومت کمتری نسبت به لوله بدون درز دارد. به همین خاطر از لوله بدون درز در صنایع مهم مانند نفت و گاز استفاده میشود. با این حال لوله درزدار هم بیشتر در خط لوله انتقال آب مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین لوله درزدار پس از برش و شکل‌دهی ورق فولادی، به وسیله جوشکاری تولید میشود. در حالی که لوله بدون درز یا مانیسمان فاقد خط جوش است و به دو شکل نورد گرم و سرد ساخته می‌گردد.
لوله بدون درز مقاومت بیشتری نسبت به لوله درزدار جوش شده دارد. زیرا لوله مانیسمان یا بدون درز اغلب در محیط‌های پرفشار مورد استفاده قرار میگیرد. به همین خاطر نسبت به لوله درزدار، قیمت بیشتری دارد. در این مقاله به تفاوت لوله درزدار و لوله بدون درز می‌پردازیم. برای خواندن ادامه مطلب، مجله کارآهن را دنبال کنید.
لوله درزدار چیست؟
لوله درزدار که به لوله فولادی جوش داده شده نیز معروف هستند، از فولاد کربنی یا ورق سیاه ساخته می‌شوند. این نوع لوله‌ها به راحتی تحت عملیات جوشکار قرار می‌گیرند. اندازههای اسمی رایج لوله درزدار DN15~100 و بزرگترین قطر اسمی آن DN150 است. لوله درزدار را لوله‌های آب و گاز نیز می‌نامند زیرا اغلب برای حمل و نقل آب سرد و گرم به همراه مورد استفاده قرار میگیرد.
لوله‌های درزدار گالوانیزه معمولا در پروژه‌های ساختمانی، لوله‌های آهنی سفید نامیده می‌شوند. در حالی که لوله‌های فولادی درزدار غیر گالوانیزه را لوله‌های آهن سیاه می‌نامند. مواد مورد استفاده برای تولید لوله‌های درزدار یا جوش داده شده، ورق یا کویل فولادی هستند.
- بیشتر بخوانید: لوله مانیسمان چه کاربردی دارد؟
لوله بدون درز چیست؟
لوله بدون درز عمومی از فولادهای ساختاری کربنی با کیفیت بالا نورد گرم یا نورد سرد مانند ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۳۵، ۴۵، ۱۶Mn، ۵MnV و سایر فولادهای ساختاری کم آلیاژ یا ۴۰Cr ،۳۰CrMnSi ،۴۵M ساخته می‌شوند. همچنین لوله بدون درز ساخته شده از فولاد کم کربن گرید ۱۰ و ۲۰ عمدتا برای خطوط لوله انتقال سیال مورد استفاده قرار میگیرد.
علاوه بر این، لوله بدون درز از فولاد گرد سوراخ‌دار ساخته شده است. با توجه به روش تولید، لوله بدون درز را می‌توان به لوله‌های فولادی بدون درز نورد گرم، لوله‌های فولادی بدون درز نورد سرد، لوله‌های فولادی بدون درز سرد کشیده، لوله‌های فولادی بدون درز اکسترود شده و لوله جک تقسیم‌بندی کرد.
لوله بدون درز با توجه به شکل مقطع به دو نوع گرد و خاص تقسیم میشود. حداکثر قطر ۹۰۰ و حداقل قطر ۴ میلی‌متر است. با توجه به کاربردهای مختلف، لوله‌های فولادی بدون درز دیواره ضخیم و لوله‌های فولادی بدون درز جدار نازک وجود دارد. لوله بدون درز عمدتا به عنوان لوله‌های حفاری نفت، لوله‌های ضد ترک خوردگی پتروشیمی، دیگ بخار، بلبرینگ و لوله‌های فولادی ساختاری با دقت بالا جهت استفاده در خودرو، تراکتور و هوافضا استفاده میشود.
انواع لوله درزدار و لوله بدون درز
در ادامه بررسی تفاوت لوله درزدار و لوله بدون درز به بررسی انواع هر کدام می‌پردازیم.
انواع لوله درزدار
۱- لوله درزدار ERW
لوله درزدار ERW یک لوله جوشی با مقاومت درز مستقیم است که به اختصار ERW نامیده میشود. برای انتقال بخار و اجسام مایع مانند نفت و گاز طبیعی کاربرد دارد. این محصول می‌تواند نیازهای مختلف فشار بالا و پایین را برآورده کرده و نقش تعیین‌کننده‌ای در زمینه لوله‌های حمل و نقل در جهان ایفا می‌کند.
۲- لوله درزدار LSAW
لوله درزدار LSAW (جوشکاری با قوس زیردریایی طولی که به اختصار LSAW نامیده میشود) یک اصطلاح تخصصی برای لوله‌های فولادی جوش داده شده با درز مستقیم است. از یک ورق منفرد با ضخامت متوسط به عنوان ماده خام استفاده می‌کند. همچنین ورق فولادی را به یک لوله خالی در قالب یا دستگاه شکل‌دهی فشار می‌دهد (یا رول می‌کند).
۳- لوله درزدار SSAW
لوله‌های جوش داده شده با قوس مارپیچی SSAW، استانداردهای تولید لوله مطابق با <> GB9711.1 است. روش جوشکاری لوله‌های درزدار SSAW (شامل سطوح زیرپودری و روکش الکترود سرباره و غیره)، یک روش جوشکاری مهم به حساب میآید. این نوع لوله دارای مزایای ذاتی کیفیت جوش پایدار، بهره‌وری جوش بالا، بدون نور قوس و دود کم است.
در تولید سازه‌های فلزی مهم مانند مخازن تحت فشار، مقاطع لوله، تیرها و ستون های جعبه‌ای کاربرد دارد. در سال‌های اخیر، اگرچه بسیاری از روش‌های جدید جوشکاری کارآمد و باکیفیت ظهور پیدا کرده‌اند، اما زمینه‌های کاربردی جوشکاری زیرپودری به هیچ وجه تحت تاثیر قرار نگرفته است.
از نظر سهم وزنی فلز رسوب‌شده با روش‌های مختلف جوشکاری ذوبی، جوشکاری زیرپودری حدود ۱۰ درصد را تشکیل می‌دهد و در طول سال‌ها تغییر چندانی نکرده است.
انواع لوله بدون درز
۱- لوله بدون درز ضد زنگ
لوله فولادی بدون درز یک محصول فولادی بلند با بخش توخالی و بدون درز در اطراف آن است. این یک لوله فولادی است که در برابر خوردگی توسط مواد خورنده ضعیف مانند هوا، بخار و آب و محیط های خورنده شیمیایی مانند اسیدها، قلیایی‌ها و نمک‌ها مقاوم هستند. همچنین به عنوان لوله فولادی مقاوم در برابر اسید ضد زنگ نیز شناخته میشود.
۲- لوله بدون درز فولاد کربنی
لوله فولاد کربنی بدون درز با سوراخ کردن شمش‌های فولادی یا لوله‌های جامد (لوله‌های مویین) و سپس نورد گرم، نورد سرد یا کشش سرد ساخته میشود.
۳- لوله بدون درز بویلر
لوله بدون درز بویلر نوعی لوله بویلر است که در دسته لوله‌های فولادی بدون درز قرار میگیرد. روش ساخت مانند سایر لوله‌های بدون درز است، اما برای نوع فولاد مورد استفاده در این لوله، الزامات سختی وجود دارد.
۴- لوله بدون درز گالوانیزه
لوله بدون درز گالوانیزه به لوله‌های بدون درز آبکاری سرد و آبکاری گرم تقسیم می‌شوند.
۵- لوله بدون درز مبدل حرارتی
لوله بدون درز مبدل حرارتی یکی از اجزای مبدل حرارتی است. به طوری که داخل سیلندر قرار میگیرد و برای تبادل حرارت بین دو محیط استفاده میشود. رسانایی حرارتی بالا و خواص هم دمایی خوبی دارد. این نوع لوله، وسیله‌ای است که می‌تواند انرژی گرمایی را به سرعت از نقطه‌ای به نقطه دیگر و تقریبا بدون اتلاف گرما منتقل کند. بنابراین به آن ابر رسانای انتقال حرارت می‌گویند و رسانایی حرارتی آن هزاران برابر مس است.
۶- لوله بدون درز کشیده شده سرد
لوله بدون درز کشیده شده سرد یک ماده فولادی با دقت بالا است. دستههای اصلی شامل لوله فولادی بدون درز دقیق، لوله فولادی بدون درز هیدرولیک، لوله فولادی بدون درز کشیده شده سرد، لوله فولادی بدون درز دقیق نورد سرد، لوله بدون درز با دقت بالا، لوله فولادی بدون درز روشن میشود.
۷- لوله بدون درز هیدرولیک
لوله بدون درز هیدرولیک برای حمل سیالات بین اجزای هیدرولیک، اتصالات، شیرها، فلنج‌ها و سایر ابزارها طراحی شده است. از مواد E355 (ST 52.4) یا E235 (ST 37.4) ساخته میشود. این دو گرید دارای ترکیبات شیمیایی متفاوتی هستند.
تفاوت لوله درزدار و لوله بدون درز
۱- ظاهر متفاوت
دیواره داخلی قسمت جوش داده شده لوله درزدار معمولا دارای جوش است. در حالی که دیواره داخلی قسمت جوش داده شده لوله بدون درز بدون جوش در نظر گرفته میشود.
۲- مقاومت فشاری متفاوت
مقاومت فشاری لوله درزدار معمولا بالای ۱.۶ مگاپاسکال است. در حالی که مقاومت فشاری لوله بدون درز بالای ۷ مگاپاسکال در نظر گرفته میشود.
۳- کاربردهای مختلف
لوله درزدار را می‌توان برای انتقال سیالات کم فشار مانند گاز، آب و غیره استفاده کرد، بنابراین اغلب در صنعت ساختمان از آن‌ها استفاده میشود. از طرفی، لوله بدون درز نه تنها برای انتقال مایعات، بلکه به عنوان قطعات ساختاری نیز استفاده کرد. بنابراین اغلب در ماشین‌آلات استفاده میشود.
۴- تولید متفاوت
لوله درزدار ابتدا باید به صورت کویل در آمده و سپس جوش داده شوند. در حالی که لوله بدون درز با استفاده از عملیات نورد به صورت یکجا تولید می‌گردد.
۵- قیمت‌های مختلف
در مقایسه با لوله درزدار، قیمت لوله بدون درز گران‌تر است. به این دلیل که لوله‌های بدون درز فناوری ساخت پیچیده‌تری دارند. فرآیند ساخت لوله درزدار، ساده است. بنابراین قیمت ارزان‌ترین نسبت به لوله بدون درز دارد.
- بیشتر بخوانید: لیست جدید مزایا و معایب لوله‌های فولادی
| جدول تفاوت لوله بدون در و لوله درزدار | ||
| معیار | لوله درزدار | لوله بدون درز |
| خط درز | دارای درز | فاقد درز |
| شکل | گرد، مربع، تخت و غیره | مربع، بیضی، مثلثی، شش ضلعی، خربزه‌ای، ستاره‌ای و پره‌ای |
| انواع | لوله درزدار با جوش ERW ،LSAW ،SSAW، مارپیچی و … | لوله نورد گرم، نورد سرد، کشش سرد، اکسترود شده و لوله‌های با دقت ابعادی بالا |
| مقاومت در برابر فشار، ترک‌خوردگی و خوردگی | کمتر | بیشتر |
| کاربرد | گاز، آب، نفت و … | نفت، پتروشیمی، دیگ بخار، بلبرینگ، خودرو، تراکتور و هوافضا |
| هدف اصلی | مورد استفاده در ساخت و ساز و تجهیزات در محیط‌های کم فشار | مورد استفاده در ماشین‌آلات، تجهیزات در محیط تحت فشار |
| قیمت | کمتر | بیشتر |
روش تولید لوله درزدار و لوله بدون درز
تفاوت لوله درزدار و لوله بدون درز از نظر روش تولید شامل موارد زیر میشود:
۱- لوله درزدار
- لوله‌های درزدار جوشی دلیل فرایندهای مختلف جوشکاری به لوله‌های جوشی کوره‌ای، لوله‌های جوشی با مقاومت الکتریکی و لوله‌های جوشکاری قوس الکتریکی تقسیم می‌شوند.
- با توجه به روش‌های مختلف جوشکاری آن‌ها به دو نوع لوله درز مستقیم و لوله‌های مارپیچی تقسیم‌بندی می‌گردد.
- شکل انتهایی این نوع لوله گرد، مربع، تخت و غیره است.
- از نظر روش‌های ساخت، آن‌ها به لوله درزدار برای انتقال سیالات کم فشار، لوله‌های فولادی جوشی برقی درز مارپیچی، لوله درزدار کویل و لوله‌های جوشی الکتریکی تقسیم می‌شوند.
- لوله بدون درز را می‌توان برای لوله‌های فشار مایع و گاز در صنایع مختلف مورد استفاده قرار داد. از لوله درزدار می‌توان برای خطوط لوله آب، لوله گاز، لوله گرمایش، لوله برق و غیره استفاده کرد.
۲- لوله بدون درز
- با توجه به شکل مقطع به دو نوع گرد و … تقسیم میشود.
- لوله‌های مخصوص دارای اشکال پیچیده مختلفی مانند لوله‌های مربعی، بیضی، مثلثی، شش ضلعی، خربزه‌ای، ستاره‌ای و پره‌ای هستند.
- حداکثر قطر ۹۰۰ و حداقل قطر ۴ میلی‌متر است.
- با توجه به کاربردهای مختلف، در انواع لوله بدون درز دیواره ضخیم و لوله‌های فولادی بدون درز جدار نازک تقسیم‌بندی میشود.
- لوله بدون درز عمدتا به عنوان لوله‌های نفت، پتروشیمی، دیگ بخار، بلبرینگ و لوله‌های فولادی با دقت بالا تقسیم‌بندی میشود.
مزایای لوله درزدار و لوله بدون درز
۱- لوله درزدار عمدتا به لوله فولادی جوش داده شده اشاره دارد و به دلیل هزینه کم و راندمان تولید بالا، در بسیاری از زمینه‌ها جایگزین مناسبی است. اگرچه لوله‌های درزدار جایگزین لوله‌های فولادی بدون درز می‌شوند، اما در برخی موارد نمی‌تواند جایگزین مناسبی باشد.
۲- ظهور واحدهای جوشکاری الکتریکی جدید، تجهیزات و سیستم‌های کنترل، انقلابی در صنایع به وجود آورده است. به طوری که جوش، استحکام بالاتری نسبت به ماتریس فلزی دارد. استفاده از عملیات حرارتی، تنش جوش را از بین می‌برد و به لوله درزدار یا جوش داده شده اجازه می‌دهد ساختاری یکنواخت در مقطع به دست آورد. بنابراین کیفیت لوله درزدار کمتر از لوله بدون درز نیست و گاهی اوقات می‌تواند جایگزین لوله فولادی بدون درز شود.
۳- از آنجایی که لوله فولادی در حالت سرد تشکیل میشود، لوله فولادی به دست آمده دارای دقت ابعادی و زبری سطح بالایی است.
۴- لوله درزدار تولید شده با جوش الکتریکی، می‌تواند منبع تغذیه را متوقف کند و مصرف انرژی را کاهش دهد.
- بیشتر بخوانید: قیمت لوله درزدار و لوله بدون درز را در کارآهن مشاهده کنید
کلام آخر
در این مقاله به تفاوت لوله درزدار و لوله بدون درز پرداختیم. لوله درزدار یک نوع لوله جوش داده شده است که برای انتقال آب، گاز و نفت و لوله‌های فاضلاب استفاده میشود. در حالی که لوله بدون درز به دلیل مقاومت فشاری بالا، علاوه بر صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، در کشتی‌سازی، انتقال مایعات و گازهای تحت فشار بالا نیز کاربرد دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تفاوت لوله درزدار و لوله بدون درز، با کارشناسان کارآهن تماس بگیرید. گروه کارشناسان کارآهن آماده پاسخگویی به سوالات شما عزیزان هستند.
سوالات متداول
قیمت لوله درزدار بیشتر است یا لوله بدون درز؟
با توجه به اینکه تجهیزات خاص تولید و کاربردهای متنوع لوله مانیسمان، بنابراین لوله بدون درز قیمت بیشتری نسب به لوله درزدار دارد.
مهمترین تفاوت لوله درزدار و لوله بدون درز کدام است؟
لوله درزدار با استفاده از عملیات جوشکاری ساخته میشود اما لوله بدون درز فاقد خط جوش است و نیازی به عملیات جوشکاری ندارد.
مقاومت لوله بدون درز بیشتر است یا لوله درزدار؟
لوله بدون درز نسبت به لوله درزدار، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی، فشار و ترک‌خوردگی دارد.