میلگرد عرضی برای نگه داشتن میلگردهای طولی و افزایش مقاومت کششی سازه بتنی استفاده می‌شود. انواع میلگرد عرضی از ریزش ستون‌ها و دال‌های بتنی جلوگیری می‌کنند. در این مقاله درباره ۸ نوع میلگرد عرضی یا خاموت صحبت می‌کنیم. برای خواندن ادامه مطلب، مجله کارآهن را دنبال کنید.
میلگرد عرضی
برای جلوگیری از ترک خوردگی، ریزش میلگردهای تیرچه سقف، ستون و فونداسیون، از میلگرد عرضی استفاده می‌شود. میلگرد عرضی با نگه داشتن میلگردهای طولی، نقش مهمی در استحکام سازه در برابر نیروهای بیرونی و جانبی ایفا می‌کند.
علاوه بر این، میلگردهای عرضی یا خاموت، مقاومت بالایی در برابر نیروهای کششی و برشی سازه دارد. بنابراین برای اینکه بتوانید مقاومت سازه خود را در برابر انواع نیروها تضمین کنید، باید از میلگرد عرضی استفاده نمایید.
| جدول مشخصات میلگرد عرضی | |||||
| نام محصول | نام دوم محصول | نام انگلیسی | وظیفه اصلی | ویژگی | کاربرد |
| میلگرد عرضی | خاموت | transverse rebar | اتصال میلگردهای طولی سازه بتنی | مقاومت در برابر نیروهای کششی و فشاری | فونداسیون، تیرچه و تیرچه بلوک سقف |
میلگرد عرضی به انگلیسی
در زبان انگلیسی، به میلگرد عرضی transverse rebar گفته می‌شود.
معنی میلگرد عرضی
میلگرد عرضی همان میلگردی است که برای نگه داشتن میلگردهای طولی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول بر اساس کاربرد خود در سازه، شامل انواع مختلف میلگرد ساده و آجدار است. همچنین میلگردهای عرضی به سه دسته تقسیم‌بندی می‌شوند که عبارتند از:
- میلگرد عرضی از نظر ظاهری
- میلگرد عرضی از نظر نحوه تولید
- میلگرد عرضی از نظر خم حلقه
انواع میلگرد عرضی
انواع میلگرد عرضی از نظر ظاهری عبارتند از:
- حلقه یا تنگ بسته
- حلقه یا تنگ باز
انواع میلگرد عرضی از نظر نحوه تولید عبارتند از:
- معمولی یا حلزونی
- مارپیچی یا دایره‌ای
- ربات
- سلولار
انواع میلگرد عرضی از نظر خم حلقه عبارتند از:
- ساده یا سنتی
- مهندسی
- بیشتر بخوانید: انواع خاموت و کاربردهای آن
کاربرد میلگرد عرضی
میلگرد عرضی برای جلوگیری از نیروهای خمشی، برشی، کششی و پیچشی اعمال شده بر فونداسیون، ستون و تیر، استفاده می‌شود. این نوع میلگرد از طریق سیم مفتول، جوش و غیره، به میلگردهای طولی سازه اتصال پیدا می‌کند.
میلگرد عرضی فونداسیون
انواع میلگرد یا آرماتورهای عرضی مورد استفاده در فونداسیون شامل خاموت یا میلگرد عرضی مهندسی، معمولی، ربات، مارپیچ، سلولار و سنتی می‌شود.
در ضمن میلگرد عرضی سلولار، جزو پیشرفته‌ترین انواع خاموت فونداسیون است که مقاومت سازه را در برابر نیروی زلزله، چند برابر می‌کند.
حداقل میلگرد عرضی فونداسیون
حداقل قطر میلگرد عرضی در فونداسیون چقدر است؟ در پاسخ باید گفت که قطر میلگرد عرضی فونداسیون، کمتر از ۱۰ میلی‌متر است. علاوه بر این، حداقل فاصله میلگردهای عرضی، ۱۰۰ سانتی‌متر و حداکثر آن ۳۵۰ میلی‌متر است که می‌توان موجب افزایش مقاومت سازه در برابر نیروهای خارجی شود.
اورلب میلگرد عرضی فونداسیون
میلگرد باید چقدر همپوشانی داشته باشد؟ هدف از همپوشانی آرماتورها این است که میلگردهای فولادی را به هم متصل نگه دارند تا بتوان بار را با خیال راحت از یک میله فولادی به میلگرد دیگر منتقل کرد. از این رو کارکردهای اصلی اورلب آرماتورها عرضی شامل انتقال ایمن بار از یک میله به میله بعدی است.
علاوه بر این، مهم‌ترین وظایف اورلب میلگرد عرضی در فونداسیون، تقویت و جلوگیری از نشست و حرکت غیر مطلوب سازه است. انواع اورلب قابل استفاده در میلگرد عرضی شامل اورلب تماسی و غیر تماسی است که در ادامه به توضیح هر کدام می‌پردازیم.
۱- اورلب تماسی
- در اورلب تماسی، میلگرد عرضی از طریق سیم مفتول به میلگرد طولی متصل می‌شود.
- قابلیت تحمل انواع بار و فشار را دارد.
۲- اورلب غیر تماسی
- در اورلب غیر تماسی، میلگردهای عرضی از طریق بتن به یکدیگر متصل می‌شوند.
- قابلیت تحمل انواع نیروهای کششی و فشاری را دارد.
خم میلگرد عرضی فونداسیون
وقتی درباره خم میلگرد عرضی فونداسیون صحبت می‌کنیم، منظور انواع خم میلگرد است که برای این بخش از سازه کاربرد دارد. انواع خم خاموت مورد استفاده در میلگردهای عرضی فونداسیون شامل میلگرد خرک، میلگرد راستا، میلگرد رکابی و میلگرد سنجابی است.
انواع خم میلگرد عرضی فونداسیون عبارتند از:
۱- میلگرد خرک
- کاربرد اصلی شامل قرار دادن دو شبکه افقی (با فاصله تعیین شده) در داخل بتن فونداسیون است.
- همچنین می‌تواند با قرار گرفتن بین مش تحتانی و مش فوقانی، اتصال خوبی بین این دو ایجاد کند.
۲- میلگرد راستا
- دارای شکل ظاهری شبیه به شاخه صاف با دو خم در انتها است.
- دارای زاویه ۹۰ درجه نسبت به میلگرد طولی است.
- کاربرد اصلی میلگرد راستا، بالا بردن مقاومت کششی بتن است.
۳- میلگرد رکابی
- دارای ظاهری شبیه به حرف انگلیسی U است.
- برای استانداردسازی فاصله بین دو شبکه میلگرد استفاده می‌شود.
طول خم میلگرد عرضی در فونداسیون
طول خم میلگرد یا اندازه خم میلگرد عرضی فونداسیون در دو طرف حدود ۱۲ برابر قطر میلگرد است. با این وجود، چگونه طول خم میلگرد عرضی در فونداسیون، چگونه محاسبه می‌شود؟
۱- تعداد میلگردها = طول مقابل / فاصله + ۱
۲- تعداد میلگرد = طول واقعی / فاصله + ۱
۳- طول کل میلگرد = طول میلگرد × تعداد میلگرد
میلگرد عرضی تیرچه چیست
- به میلگرد عرضی تیرچه، میلگرد زیگزاگ، میلگرد خرپا یا میلگرد زیگزاگ تیرچه می‌گویند.
- این نوع میلگرد، بر اساس میلگرد گرید a1 و a3 تولید می‌شود.
- به صورت ساده و آجدار است.
میلگرد عرضی ستون بتنی
اصلی‌ترین میلگردهای عرضی ستون شامل خاموت مارپیچ و پهلویی می‌شود. استفاده از میلگرد عرضی مارپیچ، باعث می‌شود که ستون بتنی انعطاف‌پذیری بیشتری پیدا کند. در ضمن، مزیت اصلی خاموت مارپیچ، ایجاد مقاومت پیچشی بالا در ستون است.
از طرفی، خاموت پهلویی دارای سطح مقطع مستطیل و مربع است. این نوع میلگرد عرضی ستون، به شکل ۲، ۴، ۶ شاخه نصب می‌شود تا میلگردهای طولی را نگه دارد.
حداکثر فاصله آرماتورهای عرضی در یک ستون چقدر است؟ مقدار توصیه شده برای حداکثر فاصله آرماتور عرضی در امتداد ستون، حدود ۲۰ برابر حداقل قطر میلگردهای طولی است. در ضمن برای ابعاد کوچکتر ستون، ۴۰۰ میلی‌متر در نظر گرفته می‌شود.
میلگرد عرضی دیوار برشی
فاصله میلگرد در دیوار برشی چقدر است؟ آرماتور برشی باید در اطراف میلگردهای تقویت کننده عمودی با یک قلاب استاندارد مهار شود. حداکثر فاصله آرماتورهای عمودی و افقی باید کوچکتر از یک سوم طول دیوار برشی، یعنی یک سوم ارتفاع دیوار برشی یا ۴۸ اینچ (۱۲۱۹ میلی‌متر) باشد.
مزایای استفاده از میلگرد عرضی
وظیفه اصلی میلگرد عرضی، مقاومت در برابر نیروهای کششی است که در بتن هنگام خمش ایجاد می‌شود. هنگامی که یک سازه بتنی نصب می‌شود، نیروهای کششی در سطوح زیرین متمرکز شده و باعث ترک خوردگی و در نهایت شکست آن‌ها می‌گردد.
میلگردهای عرضی این نیروها را در طول عضو توزیع می‌کنند و باعث کاهش اندازه و فاصله ترک‌ها به همراه افزایش استحکام و پایداری سازه می‌شوند.
میلگرد عرضی معمولا از فولاد ساختمانی (اسلب) با مقاومت بالا ساخته شده و به صورت مارپیچ یا دایره ای در اطراف میلگردهای تقویت‌کننده اصلی نصب می‌شوند. اندازه و فاصله میلگردها به اندازه و شکل عضو بتنی و همچنین باری که انتظار می‌رود تحمل کند، بستگی دارد.
این نوع میلگردها یا خاموت، باید به درستی به میلگردهای طولی متصل شوند تا اطمینان حاصل شود که در جای خود باقی می‌مانند و عملکرد مورد نظر خود را انجام می دهند.
میلگردهای عرضی علاوه بر نقش ساختاری، نقش مهمی برای مقاومت سازه در برابر آتش ایفا می‌کند. هنگامی که بتن در معرض دمای بالا قرار می‌گیرد، مقاومت خود را از دست می‌دهد و شکننده می‌شود.
به همین دلیل میلگرد عرضی، برای جلوگیری از دست دادن مقاومت و فروریختن بتن کمک می‌کند و از پایداری سازه در هنگام آتش سوزی جلوگیری به عمل می‌آورد.
تفاوت میلگرد عرضی و طولی
میلگردهای طولی در امتداد وسیع‌ترین قسمت سازه قرار دارند. در حالی که میلگرد عرضی به صورت مستطیل به طولی هستند. یعنی در زوایای قائم از آن‌ها عبور می‌کنند و در امتداد قسمت باریک‌تر سازه قرار می‌گیرند.
کلام آخر
در این مقاله به موضوع میلگرد عرضی یا خاموت اشاره کردیم. وظیفه اصلی میلگرد عرضی، نگه داشتن میلگردهای طولی در فونداسیون، تیرچه سقف بتنی و ستون است. این میلگرد در برابر نیروهای برشی، فشاری و کششی، مقاومت بالایی دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر، با ما تماس بگیرید. گروه کارشناسان ما در وب سایت کارآهن، آماده پاسخگویی به سوالات شما عزیزان هستند.
سوالات متداول
تفاوت بین میلگردهای طولی و عرضی چیست؟
در اصل میلگردهای طولی در امتداد وسیع‌ترین قسمت سازه قرار دارند؛ در حالی که میلگردهای عرضی به صورت مستطیل به طولی هستند، یعنی در زوایای قائم از آن‌ها عبور می‌کنند و در امتداد قسمت باریک‌تر سازه قرار می‌گیرند.
منظور از آرماتور عرضی چیست؟
آرماتور عرضی که به آن آرماتور جانبی یا خاموت نیز گفته می‌شود، یک نوع میلگردهای تقویت کننده است که عمود بر میلگردهای طولی قرار می گیرند. این میلگردها معمولا برای مقاومت در برابر نیروهای برشی (نیروهای عمود بر محور طولی سازه)، استفاده می‌شوند.
آرماتور عرضی در ستون‌ها چیست؟
به طور کلی، آرماتور عرضی دارای سه عملکرد اصلی است: جلوگیری از کمانش میلگردهای طولی، جلوگیری از شکست برشی و محدود کردن هسته بتن برای تغییر شکل.
نقش میلگرد عرضی در تیرچه چیست؟
برای مقاومت در برابر نیروهای شکاف در فلنج بتنی، تیرهای مرکب به آرماتور عرضی نیاز دارد. این نوع میلگرد معمولا به شکل مش است که عمود بر خط مرکزی تیر قرار دارند.
هدف از آرماتوربندی عرضی در دال چیست؟
میلگرد عرضی در یک دال یک طرفه، برای نگه داشتن آرماتور اصلی در موقعیت خود و تحمل تنش های حرارتی ایجاد شده در دال، استفاده می‌شود.