به گزارش کارآهن، بازار آهن آلات زیر فشار تحریم‌ها قرار دارد. رای اخیر شورای امنیت سازمان ملل برای عدم تمدید معافیت‌های ایران از تحریم‌های بین‌المللی، زنگ هشداری جدی برای بازار آهن آلات و صنعت فولاد ایران را به صدا درآورد. این تصمیم که امکان بازگشت خودکار تحریم‌ها را فراهم می‌کند، در زمانی صادر شد که بخش تولید فولاد کشور پس از ماه‌ها سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی، به مرحله‌ای از رشد و ارتقای فناوری خطوط تولید رسیده بود.
با وجود آمارهای مثبت از بومی‌سازی تجهیزات و افزایش تولید، محدودیت‌های بین‌المللی می‌تواند مسیر توسعه صنعت فولاد را با چالش مواجه کند. برای اطلاع از قیمت روز آهن می‌توانید به سایت کارآهن مراجعه کنید یا با کارشناسان مجموعه به شماره ۶۷۱۴۵-۰۲۱ تماس بگیرید.
زمان خواندن: ۶ دقیقه
بازار آهن آلات زیر فشار تحریم‌ها
بازار آهن آلات ایران در هفته‌های اخیر تحت تاثیر بازگشت احتمالی تحریم‌های بین‌المللی با فشار قابل توجهی مواجه شده است. این محدودیت‌ها، که امکان دسترسی به فناوری‌های نوین و بازارهای صادراتی را کاهش می‌دهند، باعث شده فعالان صنعت فولاد با احتیاط بیشتری نسبت به خرید و فروش میلگرد، تیرآهن و ورق‌های فولادی اقدام کنند. با توجه به وابستگی بخشی از زنجیره تامین آهن آلات به واردات تجهیزات و مواد اولیه، تحریم‌ها می‌توانند علاوه بر افزایش هزینه تولید، قیمت نهایی محصولات را نیز تحت تاثیر قرار دهند و باعث نوسانات بیشتر در بازار داخلی شوند.
با این حال، تولیدکنندگان داخلی با تکیه بر بومی‌سازی تجهیزات و مدیریت بهینه خطوط تولید تلاش می‌کنند تا اثرات منفی تحریم‌ها را کاهش دهند. در کنار این، تقاضای پروژه‌ای و نیاز به تکمیل قراردادهای ساختمانی موجب شده حتی در شرایط محدودیت، معاملات میلگرد و تیرآهن به صورت کنترل‌شده ادامه پیدا کند.
این روندها نشان می‌دهد که بازار آهن آلات ایران هم‌زمان با تهدیدهای بین‌المللی، همچنان ظرفیت حفظ ثبات نسبی قیمت و پاسخگویی به نیازهای داخلی را دارد، هرچند توجه به سیاست‌گذاری دقیق و تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی برای مقابله با اثرات تحریم‌ها ضروری است.
بیشتر بخوانید: تحلیل وضعیت بازار آهن (۲۲ تا ۲۶ شهریور ماه ۱۴۰۴)
بازگشت احتمالی تحریم‌ها و اثر آن بر بازار آهن آلات
شورای امنیت در نشست اخیر خود نتوانست پیش‌نویس تمدید معافیت‌های ایران را تصویب کند. از ۱۵ عضو، چهار کشور شامل روسیه، چین، الجزایر و پاکستان رای مثبت دادند؛ در حالی که ۹ کشور از جمله آمریکا، فرانسه و بریتانیا مخالفت کردند و دو عضو دیگر ممتنع بودند. این نتیجه (بازار آهن آلات زیر فشار تحریم‌ها) به معنای آغاز روند بازگشت تحریم‌های بین‌المللی در صورت عدم توافق دیپلماتیک است. سه کشور اروپایی نیز با فعال‌سازی مکانیسم ماشه، فشار تازه‌ای بر صنعت فولاد ایران وارد کرده‌اند. این شرایط می‌تواند دسترسی به فناوری‌های نوین و بازارهای صادراتی را محدود کرده و قیمت آهن آلات داخلی را تحت تاثیر قرار دهد.
از خودکفایی تا ضرورت نوسازی صنعت فولاد ایران
در سال‌های اخیر، صنعت فولاد ایران با بومی‌سازی ۸۰ تا ۹۰ درصد تجهیزات تولیدی، به مرحله‌ای تاریخی رسید. کارخانه‌های بزرگ توانسته‌اند بسیاری از نیازهای زنجیره تولید را در داخل تامین کرده و فناوری‌های بومی را توسعه دهند. با این حال، کارشناسان تاکید می‌کنند که بومی‌سازی به تنهایی کافی نیست؛ استهلاک سالانه خطوط تولید، فرسودگی تجهیزات و وابستگی برخی بخش‌ها به فناوری‌های خارجی، ضرورت نوسازی مداوم را افزایش داده است. به‌عنوان مثال، مصرف بالای انرژی در برخی خطوط تولید و نیاز به تجهیزات نوین برای کاهش هدررفت انرژی، نشان می‌دهد که نوسازی هوشمند خطوط تولید فولاد امری حیاتی است و تحریم‌ها می‌توانند سرعت آن را کاهش دهند.
عملکرد تولید آهن آلات در هفت ماه نخست سال
با وجود فشارهای بین‌المللی، آمارهای رسمی نشان می‌دهد که صنعت فولاد ایران در هفت ماه نخست سال ۱۴۰۴ عملکردی فراتر از سال گذشته داشته است. تولید فولاد در ماه مارس به ۳٫۵ میلیون تن رسید که رشد ۲۵ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل را نشان می‌دهد. رشد تولید در ماه‌های ژانویه تا آوریل نیز بین ۱۸ تا ۳۰ درصد بود و تنها کاهش جزئی در ماه ژوئیه مشاهده شد که عمدتا به محدودیت برق و تعمیرات دوره‌ای خطوط تولید مرتبط بود. این روند صعودی نشان می‌دهد که فولادسازان ایرانی در تلاش برای افزایش ظرفیت و بهره‌وری هستند اما بازگشت تحریم‌ها می‌تواند روند توسعه، جذب سرمایه و صادرات را تهدید کند.
وضعیت قیمت‌ها و نوسانات بازار هفته گذشته
در ادامه بررسی بازار آهن آلات زیر فشار تحریم‌ها، بازار داخلی آهن آلات هفته گذشته با نوساناتی همراه بود که عبارتند از:
| نام محصول | توضیح |
| میلگرد | با کاهش جزئی در بازه ۳۵,۵۰۰ تا ۳۹,۴۰۰ تومان بر کیلوگرم معامله شد. |
| تیرآهن | کاهش قیمتی بین ۱۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان در هر شاخه تجربه کرد. |
| ورق سیاه (ST37 و ST52) | تقریبا باثبات با نوسان محدود بود. |
| ورق روغنی، ورق رنگی و ورق گالوانیزه | ابتدا کاهش، سپس ثبات قیمتی مشاهده شد. |
| این نوسانات کوتاه مدت بیشتر متاثر از عرضه و تقاضای داخلی بودند اما در صورت تشدید تحریم‌ها، احتمال افزایش ناگهانی قیمت آهن آلات و دشواری در تامین مواد اولیه وجود دارد. | |
کلام آخر
در این گزارش به بازار آهن آلات زیر فشار تحریم‌ها به واسطه رای منفی شورای امنیت سازمان ملل پرداختیم. صنعت فولاد ایران در نقطه حساسی قرار دارد؛ از یک سو با دستاوردهایی مانند رشد تولید، بومی‌سازی تجهیزات و توسعه فناوری‌های نوین مواجه است و از سوی دیگر تحت فشار بازگشت تحریم‌های بین‌المللی است.
تصمیم اخیر شورای امنیت و فعال شدن مکانیسم ماشه می‌تواند زنجیره تامین، صادرات و نوسازی خطوط تولید را متاثر کند. در چنین شرایطی، تمرکز بر مدیریت مصرف انرژی، تقویت توان داخلی و تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی، بیش از هر زمان دیگری حیاتی است. آینده بازار آهن‌آلات و فولاد ایران وابسته به تصمیمات هوشمندانه فعالان و سیاست‌گذاران این صنعت است.
سوالات متداول
وضعیت فعلی قیمت میلگرد و تیرآهن در ایران چگونه است؟
در هفته اخیر، قیمت میلگرد با ثبات نسبی و کاهش جزئی بین ۳۵,۵۰۰ تا ۳۹,۴۰۰ تومان در هر کیلوگرم معامله شد. تیرآهن نیز با کاهش ۱۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان در هر شاخه همراه بود. این نوسانات بیشتر تحت تاثیر عرضه و تقاضای داخلی و تغییرات سیاسی بین‌المللی است.
تحریم‌های بین‌المللی چه تاثیری بر بازار آهن دارند؟
بازگشت تحریم‌ها می‌تواند زنجیره تأمین مواد اولیه، واردات فناوری و صادرات محصولات فولادی را محدود کند. این محدودیت‌ها احتمالا باعث افزایش قیمت‌ها و کاهش توان رقابت تولیدکنندگان داخلی خواهد شد.
تولید فولاد ایران در ماه‌های اخیر چه عملکردی داشته است؟
آمارهای رسمی نشان می‌دهد که تولید فولاد ایران در هفت ماه نخست سال ۱۴۰۴ نسبت به سال گذشته رشد ۱۸ تا ۳۰ درصدی داشته است. تنها کاهش جزئی در ماه ژوئیه به محدودیت‌های برق و تعمیرات دوره‌ای مربوط می‌شود.
آیا بومی‌سازی تجهیزات فولاد می‌تواند تاثیر تحریم‌ها را کاهش دهد؟
بومی‌سازی ۸۰ تا ۹۰ درصدی تجهیزات باعث کاهش وابستگی به فناوری خارجی شده، اما خطوط تولید هنوز نیازمند نوسازی دوره‌ای هستند. تحریم‌های جدید می‌توانند سرعت نوسازی و توسعه فناوری‌های نوین را محدود کنند.
چگونه بازار آهن آلات ایران در آینده تحت تاثیر سیاست‌ها قرار خواهد گرفت؟
حرکت بازار به سمت افزایش یا کاهش قیمت‌ها وابسته به شدت تحریم‌ها، تصمیم‌گیری سیاست‌گذاران و واکنش فعالان صنعت فولاد است. مدیریت مصرف انرژی، تقویت توان داخلی و تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی از عوامل کلیدی برای کاهش اثرات منفی خواهد بود.