استیل بگیر و نگیر چیست؟ در بازار فولاد ضد زنگ، یکی از سریعترین روشهای تشخیص انواع استیل، آزمایش ساده آهنرباست. همین تست باعث شده است که دو اصطلاح پرکاربرد استیل بگیر (مغناطیسی) و استیل نگیر (غیرمغناطیسی) به زبان روزمره فعالان صنعت تبدیل شود. اما تفاوت این دو تنها در جذب آهنربا خلاصه نمیشود؛ بلکه ترکیب شیمیایی، ساختار متالورژیکی، مقاومت در برابر خوردگی و کاربردهای صنعتی نیز آنها را از یکدیگر متمایز میکند.
در این گزارش از کارآهن، یک راهنمای کامل و تخصصی ارائه میکنیم تا به سادگی بتوانید نوع استیل مناسب را برای پروژه خود انتخاب نمایید. برای اطلاع از قیمت روز آهن میتوانید به سایت کارآهن مراجعه کنید یا با کارشناسان مجموعه به شماره ۶۷۱۴۵-۰۲۱ تماس بگیرید.
زمان خواندن: ۸ دقیقه
استیل بگیر چیست؟
استیل بگیر به گروهی از فولادهای ضد زنگ گفته میشود که خاصیت مغناطیسی دارند و در تست آهنربا جذب میشوند. این استیلها در خانواده فریتی و مارتنزیتی قرار میگیرند و به دلیل ساختار BCC و درصد بالای کروم، رفتار مغناطیسی خود را حفظ میکنند.
ویژگیهای استیل بگیر
استیل بگیر و نگیر چیست و چه ویژگیهایی نوع بگیر دارد؟
- ساختار فریتی یا مارتنزیتی
- مقاومت حرارتی بالا
- قیمت پایینتر نسبت به استیل نگیر
- قابلیت فرمدهی متوسط
- مناسب برای کاربردهای معمولی و دمای بالا
گریدهای استیل بگیر
- استیل ۴۳۰
- استیل ۴۱۰
- استیل ۴۲۰
کاربردهای استیل بگیر
- لوازم خانگی
- کابینت و بدنه یخچال
- قطعات خودرو
- ظروف فلزی و کارد و چنگال
- بدنه تجهیزات حرارتی
استیل نگیر چیست؟
استیل نگیر یا آستنیتی، رایجترین و مقاومترین نوع فولاد زنگنزن است که جذب آهنربا نمیشود. حضور نیکل بالا و ساختار FCC باعث میشود این فولاد بهطور طبیعی غیرمغناطیسی باشد.
ویژگیهای استیل نگیر
استیل بگیر و نگیر چیست و چه ویژگیهایی نوع نگیر دارد؟
- مقاومت عالی در برابر خوردگی
- غیر مغناطیسی بودن
- مناسب برای محیطهای مرطوب و صنعتی
- جوشپذیری و فرمپذیری عالی
- مناسب برای صنایع حساس
گریدهای استیل نگیر
- ۳۰۴ / ۳۰۴L
- ۳۱۶ / ۳۱۶L
- ۳۰۹ / ۳۰۹S
- ۳۱۰ / ۳۱۰S
- ۳۲۱
کاربردهای استیل نگیر
- صنایع غذایی و لبنی
- تجهیزات پزشکی
- مخازن، تانکرها و کپسولها
- محیطهای دریایی
- ساخت هواپیما و تجهیزات شیمیایی
جدول تفاوت استیل بگیر و نگیر
در جدول زیر به تفاوتهای اصلی این دو نوع استیل اشاره میکنیم:
| ویژگی | استیل بگیر | استیل نگیر |
| خاصیت مغناطیسی | دارد | ندارد |
| ساختار متالورژیکی | فریتی/مارتنزیتی | آستنیتی |
| مقاومت خوردگی | متوسط | بسیار بالا |
| مقاومت حرارتی | خوب | متوسط |
| قیمت | پایینتر | بالاتر |
| کاربردها | خودرو و لوازم خانگی | صنایع غذایی، پزشکی و دریایی |
بررسی تخصصی گریدهای مهم استیل بگیر و نگیر
۱- استیل بگیر ۴۳۰
استیل بگیر ۴۳۰ یکی از متداولترین آلیاژهای سری ۴۰۰ در گروه استیل بگیر است که به دلیل ساختار فریتی، خاصیت مغناطیسی پایداری دارد. این گرید با دارا بودن حدود ۱۶ تا ۱۸ درصد کروم، مقاومت بسیار مطلوبی در برابر اکسیداسیون ارائه میدهد و تحمل حرارتی آن تا حدود ۸۷۰ درجه سانتیگراد ثابت شده است. به همین دلیل، استیل ۴۳۰ در پروژههایی که نیاز به ثبات حرارتی و مقاومت در برابر زنگزدگی سطحی دارند، یک انتخاب اقتصادی و کاربردی محسوب میشود.
در صنایع خودروسازی، استیل بگیر ۴۳۰ به طور گسترده برای ساخت اگزوز، بدنه قطعات حرارتی و کاورهای محافظ به کار میرود؛ زیرا هم هزینه تولید را کاهش میدهد و هم دوام قابل قبولی ارائه میکند. همچنین در لوازم خانگی مثل بدنه یخچال، ماشین لباسشویی و هود آشپزخانه نیز پرکاربرد است. این گرید یکی از مهمترین نمونههای استیل بگیر و نگیر است که به دلیل قیمت مناسب و مقاومت اکسیداسیونی بالا، سهم قابل توجهی از بازار را در اختیار دارد.
۲- استیل بگیر ۴۲۰
استیل بگیر ۴۲۰ از خانواده فولادهای مارتنزیتی است که به دلیل داشتن حدود ۱۲ درصد کروم، سختیپذیری بسیار خوبی دارد و نسبت به سریهای دیگر استیل بگیر، قابلیت پولیشپذیری بالاتری ارائه میدهد. این نوع فولاد پس از عملیات حرارتی، سختی بالایی پیدا میکند و به همین دلیل برای ساخت قطعاتی که نیاز به مقاومت سایشی بالا دارند، گزینهای ایدهآل به شمار میرود. در مقایسه با دیگر گریدهای استیل بگیر و نگیر، گرید ۴۲۰ بیشتر یک فولاد کاردسازی شناخته میشود.
بیشترین محبوبیت استیل ۴۲۰ در تولید چاقو، تیغه ابزار، ابزارهای جراحی و وسایل برش صنعتی است. این آلیاژ بعد از عملیات حرارتی، ترکیبی از سختی بالا و مقاومت مناسب در برابر خوردگی ارائه میدهد؛ البته مقاومت آن نسبت به آلیاژهای آستنیتی کمتر است. با این حال، اگر پروژه شما به سختی سطحی و مقاومت سایشی نیاز داشته باشد، استیل بگیر ۴۲۰ یکی از بهترین گزینههای موجود در بین استیل بگیرها به حساب میآید.
۳- استیل بگیر ۴۱۰
استیل بگیر ۴۱۰ نیز مانند ۴۲۰ در خانواده فولادهای مارتنزیتی قرار دارد و به دلیل ساختار ویژه خود، تحمل حرارتی تا ۶۵۰ درجه سانتیگراد را داراست. این گرید با داشتن درصد کروم کمتر از ۴۲۰، سختی متوسط اما مقاومت حرارتی بسیار خوبی ارائه میدهد. از نظر ویژگی، میتوان گفت ۴۱۰ یک انتخاب اقتصادیتر نسبت به ۴۲۰ است و در بسیاری از صنایع که نیاز به دوام حرارتی وجود دارد، به کار میرود.
مقاومت استیل ۴۱۰ در برابر آب شیرین، هوا، محیطهای قلیایی و بخار باعث شده است که این آلیاژ در پمپها، شافتها، قطعات موتور و تجهیزات مکانیکی کاربرد گستردهای داشته باشد. این گرید یکی از نمونههای مهم در بحث مقایسه استیل بگیر و نگیر است؛ زیرا نشان میدهد که فولادهای مارتنزیتی علاوه بر مغناطیسی بودن، تحمل دمای عالی و مقاومت پایهای در برابر خوردگی را نیز ارائه میدهند.
۴- استیل نگیر ۳۰۴
استیل نگیر ۳۰۴ مشهورترین و پرمصرفترین آلیاژ در میان گروه استیل بگیر و نگیر است. این گرید دارای ۱۸ درصد کروم و ۸ درصد نیکل است و همین ترکیب باعث میشود مقاومت خوردگی بسیار بالایی داشته باشد. ساختار آستنیتی این فولاد، آن را غیرمغناطیسی میکند و به دلیل فرمپذیری و جوشپذیری عالی، تقریباً در همه صنایع قابل استفاده است.
پرکاربرد بودن استیل ۳۰۴ باعث شده که این آلیاژ در صنایع غذایی، تجهیزات پزشکی، ساخت مخازن، ظروف آشپزخانه، شیرآلات و حتی معماری مدرن بیشترین سهم مصرف را داشته باشد. مقاومت بالا در برابر زنگزدگی، قیمت مناسب نسبت به سایر گریدهای آستنیتی و قابلیت شستوشوی آسان، ۳۰۴ را به گزینه اول بسیاری از کارخانهها تبدیل کرده است.
۵- استیل نگیر ۳۱۶
استیل نگیر ۳۱۶ نسخه پیشرفتهتر سری ۳۰۴ که با افزوده شدن عنصر مولیبدن، مقاومت آن در برابر خوردگی به خصوص در محیطهای کلر دار و دریایی به شکل چشمگیری افزایش یافته است. این گرید نیز مانند ۳۰۴ ساختار آستنیتی دارد و غیر مغناطیسی است اما از لحاظ دوام و عملکرد در شرایط خورنده، یک سطح بالاتر به حساب میآید.
استیل ۳۱۶ در صنایعی مانند دریایی، پتروشیمی، صنایع دارویی، تجهیزات پزشکی، مخازن اسیدی و خطوط انتقال مواد شیمیایی بیشترین کاربرد را دارد. در مقایسه استیل بگیر و نگیر، این گرید یکی از مقاومترین و باکیفیتترین نمونهها در برابر زنگزدگی و یون کلر محسوب میشود. به همین دلیل، ۳۱۶ انتخاب اول برای محیطهای مرطوب، نمکی و بسیار خورنده است و همیشه به عنوان استیل لوکس و صنعتی شناخته میشود.
راهنمای خرید استیل بگیر و نگیر
برای انتخاب درست، به نکات زیر توجه کنید:
- شرایط کاری را مشخص کنید: حرارت، رطوبت، تماس با مواد شیمیایی.
- نوع گرید را بر اساس کاربرد انتخاب کنید: سری ۳۰۰ (نگیر)، سری ۴۰۰ (بگیر).
- به آهنربا اکتفا نکنید: برخی نگیرها بعد از کار سرد کمی بگیر میشوند.
- آنالیز شیمیایی (MTC) را بررسی کنید.
- به ضخامت و تلرانس ورق توجه کنید.
- از مشاوره تخصصی با کارشناسان متخصص کارآهن به شماره ۶۷۱۴۵-۰۲۱ استفاده کنید تا از انتخاب اشتباه جلوگیری شود.
کلام آخر
استیل بگیر و نگیر هر دو از خانواده فولاد ضد زنگ هستند اما تفاوتهای مهمی در ساختار، مقاومت، کاربرد و قیمت دارند. از طرفی استیل بگیر برای کاربردهای معمولی، دمای بالا و مصارف خانگی گزینهای اقتصادیتر است؛ در حالی که استیل نگیر با مقاومت خارقالعاده در برابر خوردگی، بهترین انتخاب برای صنایع حساس، محیطهای مرطوب و تجهیزات حرفهای محسوب میشود. انتخاب درست میان این دو، نیازمند شناخت ویژگیها، شرایط محیطی و نوع گرید مصرفی است.
سوالات متداول
آیا همیشه استیل نگیر، کامل غیر مغناطیسی است؟
خیر. برخی گریدهای نگیر مثل ۳۰۴ بعد از کار سرد ممکن است کمی جذب آهنربا شوند.
استیل بگیر بهتر است یا نگیر؟
بسته به کاربرد، محیط و هزینه تفاوت دارد. نگیر برای خوردگی، بگیر برای حرارت و قیمت پایین مناسبتر است.
چرا قیمت استیل نگیر بالاتر است؟
به دلیل وجود نیکل و عناصر آلیاژی گرانقیمت و مقاومت بالاتر در برابر خوردگی.
بهترین روش تشخیص استیل بگیر و نگیر چیست؟
ترکیب روش آهنربا + بررسی آنالیز شیمیایی (MTC) دقیقترین روش است.
کدام استیل برای صنایع غذایی مناسبتر است؟
استیل نگیر سری ۳۰۴ و ۳۱۶ بهترین گزینه برای صنایع غذایی و لبنی محسوب میشوند.