سقوط قیمت میلگرد و سکوت خریداران همچنان ادامه دارد! بازار آهن در هفته‌های میانی آبان ماه ۱۴۰۴ با تناقضی آشکار روبه‌رو شد. در حالی که قیمت میلگرد و برخی مقاطع فولادی کاهش محسوسی داشته اما حجم معاملات نه تنها افزایش نیافته بلکه در برخی روزها کاملا متوقف شده است. این وضعیت در شرایطی رخ می‌دهد که بخش ساختمان کشور در رکودی عمیق فرو رفته و بسیاری از پروژه‌های عمرانی نیمه تمام مانده‌اند. سازندگان با کمبود نقدینگی روبه‌رو هستند، پیمانکاران از تاخیر در پرداخت‌ها گلایه دارند و خریداران نهایی نیز قدرت خرید گذشته را از دست داده‌اند.
به عبارتی، کاهش قیمت آهن و میلگرد به جای ایجاد رونق، به نشانه‌ای از ضعف تقاضا و احتیاط خریداران تبدیل شده است. کارشناسان می‌گویند این روند تنها زمانی متوقف می‌شود که سیاست‌های اقتصادی و مالی کشور بتوانند قفل نقدینگی در بخش ساخت‌وساز را باز کنند. برای اطلاع از قیمت روز آهن می‌توانید به سایت کارآهن مراجعه کنید یا با کارشناسان مجموعه به شماره ۶۷۱۴۵-۰۲۱ تماس بگیرید.
زمان خواندن: ۶ دقیقه
سقوط قیمت میلگرد و سکوت خریداران
در هفته منتهی به ۱۷ آبان، میانگین قیمت میلگرد ۱۴ ذوب آهن اصفهان از حدود ۳۹٬۲۰۰ تومان به ۳۵٬۰۰۰ تومان کاهش یافت؛ سقوطی که انتظار می‌رفت بازار را تحریک کند اما چنین نشد. قیمت پروفیل قوطی نیز با وجود تغییر جزئی از ۴۹٬۸۰۰ به ۵۰٬۵۰۰ تومان رسید و ورق سیاه فولاد مبارکه اندکی افزایش قیمت را تجربه کرد.
فعالان بازار معتقدند دلیل اصلی بی‌تفاوتی خریداران، نبود پروژه‌های فعال است. سازندگان در شرایطی قرار دارند که حتی با ارزان‌تر شدن فولاد، حاضر به آغاز پروژه جدید نیستند؛ زیرا نسبت به آینده نرخ ارز، انرژی و دستمزدها اطمینان ندارند. از سوی دیگر، رکود بازار مسکن نیز باعث کاهش تقاضای مصرفی میلگرد شده است.
در نتیجه، کاهش قیمت‌ها نه تنها باعث افزایش خرید نشد بلکه به عنوان نشانه‌ای از رکود عمیق‌تر تلقی می‌شود؛ رکودی که ریشه در نااطمینانی اقتصادی دارد.
تورم ساخت‌وساز؛ عامل خنثی شدن اثر کاهش قیمت فولاد
کارشناسان ساختمانی در راستای سقوط قیمت میلگرد و سکوت خریداران، معتقدند هزینه‌های ساخت‌وساز چنان افزایش یافته که افت چند درصدی قیمت فولاد تاثیر چندانی بر قیمت تمام‌شده پروژه‌ها ندارد. در برخی مناطق، هزینه ساخت تا ۳۰ درصد افزایش یافته و دستمزد کارگران مهاجر نیز به دلیل کمبود نیرو بین ۳۰ تا ۴۰ درصد رشد کرده است.
به علاوه، تورم عمومی باعث کاهش شدید قدرت خرید خانوارها شده است. بسیاری از خریداران واقعی از بازار مسکن خارج شده‌اند و پروژه‌های جدید نیز بدون پشتوانه مالی آغاز نمی‌شوند. این چرخه منفی موجب شده عرضه و تقاضا هر دو در نقطه‌ای ثابت بمانند و اصطلاحاً بازار در حالت قفل سرمایه قرار گیرد.
در چنین وضعیتی، حتی ارزان‌ترین میلگردها نیز مشتری ندارند؛ زیرا مشکل اصلی کمبود نقدینگی و نبود چشم‌انداز روشن اقتصادی است.
ورق سیاه و پروفیل؛ مقاومت در برابر رکود ساخت‌وساز
در حالی‌که بازار میلگرد به طور کامل در رکود فرو رفته، مقاطع صنعتی مانند ورق سیاه و پروفیل همچنان ثبات نسبی خود را حفظ کرده‌اند. ورق سیاه ۲ میل فولاد مبارکه از ۴۶٬۸۰۰ به ۴۷٬۴۰۰ تومان رسید و پروفیل سایز ۲۰×۲۰ نیز رشد اندکی از ۴۹٬۸۰۰ به ۵۱٬۳۰۰ تومان را تجربه کرد.
این تفاوت عملکرد نشان می‌دهد که بخش صنعتی کشور، به ویژه صنایع خودروسازی و فلزکاری، هنوز تقاضای قابل قبولی برای این محصولات دارد. به همین دلیل، نوسانات بازار آهن در بخش ساختمانی الزاما به سایر حوزه‌ها سرایت نمی‌کند.
تحلیلگران بر این باورند که جدایی مسیر بازار صنعتی و ساختمانی یکی از شاخص‌های مهم تغییر ساختار تقاضا در اقتصاد ایران محسوب می‌شود؛ جایی که صنعت هنوز به فعالیت خود ادامه می‌دهد اما ساخت‌وساز تقریبا متوقف شده است.
تیرآهن؛ جزیره ثبات در طوفان فولاد
در میان نوسانات شدید بازار، تیرآهن توانسته جایگاه باثبات‌تری حفظ کند. قیمت تیرآهن ۱۴ ذوب آهن اصفهان از ۸٬۵۴۰٬۰۰۰ به ۸٬۷۲۰٬۰۰۰ تومان برای هر شاخه ۱۲ متری رسید که کمتر از ۲.۵ درصد رشد را نشان می‌دهد.
این ثبات ناشی از دو عامل است: نخست، تداوم صادرات تیرآهن به کشورهای همسایه مانند عراق و ترکیه، و دوم، استفاده آن در پروژه‌های صنعتی و سوله‌سازی که هنوز جریان دارند. به همین دلیل تیرآهن برخلاف میلگرد، وابستگی کمتری به بازار مسکن دارد.
کارشناسان می‌گویند ثبات تیرآهن می‌تواند نشانه‌ای از وجود تعادل شکننده در بازار فولاد باشد؛ بازاری که میان رکود داخلی و فشار صادراتی در نوسان است.
بحران نقدینگی؛ عامل پنهان رکود در چرخه فولاد
یکی از عوامل اصلی رکود در بازار آهن و فولاد پیرامون سقوط قیمت میلگرد و سکوت خریداران، کمبود نقدینگی در پروژه‌های عمرانی و ساختمانی است. بانک‌ها توان پرداخت تسهیلات جدید را ندارند و نرخ سود بانکی بالا باعث شده سرمایه‌گذاران ترجیح دهند پول خود را در سپرده نگه دارند تا وارد پروژه‌های بلندمدت ساختمانی کنند.
در نتیجه، سرمایه‌های کوچکتر به سمت پروژه‌های محدود و کم متراژ سوق پیدا کرده و تقاضا برای محصولات سنگین فولادی کاهش یافته است. این وضعیت نشان می‌دهد، بازار آهن در حال تغییر ساختار است: از بازار پرحجم و سفته‌بازانه، به بازاری با تقاضای واقعی اما محدود.
کلام آخر
در این گزارش به سقوط قیمت میلگرد و سکوت خریداران پرداختیم. بازار آهن در آبان ۱۴۰۴ بیش از هر زمان دیگری نیازمند بازنگری در سیاست‌های مالی و صنعتی است. افت قیمت‌ها زمانی به رونق منجر می‌شود که اعتماد خریداران بازگردد و جریان نقدینگی به پروژه‌های عمرانی تزریق شود. در غیر این صورت، هر افت قیمتی تنها نشانه‌ای از رکود عمیق‌تر است.
کارشناسان تاکید دارند سال ۱۴۰۴ می‌تواند سال بازآفرینی راهبردها باشد؛ یعنی بازگشت به منطق اقتصادی و تصمیم‌گیری بر اساس داده‌ها نه هیجان. آینده بازار آهن به کسانی تعلق دارد که در دل رکود، فرصت ساخت و رشد را ببینند.
سوالات متداول
چرا با وجود کاهش قیمت میلگرد، خرید افزایش نیافت؟
زیرا مشکل اصلی بازار آهن، نبود نقدینگی و رکود پروژه‌های عمرانی است؛ نه قیمت بالا. خریداران در شرایط نااطمینانی اقتصادی ترجیح می‌دهند صبر کنند.
کدام محصولات فولادی در آبان ثبات بیشتری داشتند؟
ورق سیاه و پروفیل به دلیل وابستگی به صنایع غیرساختمانی ثبات نسبی داشتند؛ در حالی که میلگرد بیشترین افت را تجربه کرد.
آیا کاهش قیمت‌ها ادامه خواهد داشت؟
تا زمانی که پروژه‌های عمرانی و مسکن از رکود خارج نشوند، احتمال تداوم ثبات یا افت جزئی قیمت‌ها در کوتاه‌مدت وجود دارد.
نقش نرخ سود بانکی در رکود بازار آهن چیست؟
نرخ بالای بهره بانکی موجب شده سرمایه‌ها در بانک‌ها باقی بمانند و وارد چرخه ساخت‌وساز نشوند، در نتیجه بازار آهن دچار کمبود تقاضا شده است.