یکی از سوالات مهم در زمینه محصولات استیل، تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ است. اینکه این دو استیل پرکاربرد ۳۰۴ و ۳۱۶ چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. در این مقاله به معرفی استیل ۳۰۴ و استیل ۳۱۶ به همراه تفاوت این دو از نظر خواص مکانیکی، کاربردها، معایب و ترکیب شیمیایی می‌پردازیم. در نهایت تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ را از نظر قیمت بررسی می‌کنیم.
تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ بیشتر در ترکیب شیمیایی این دو است. با این حال کدام یک بهترین انتخاب است؟ استیل ۳۱۶ حاوی مقداری مولیبدن در ترکیب شیمیایی خود است، در حالی که در ترکیب شیمیایی استیل ۳۰۴، مولیبدن وجود ندارد. همچنین استیل ۳۰۴ به دلیل دارا بودن مقدار بیشتری مولیبدن در ترکیب شیمیایی خود، از استحکام و شکلپذیری بیشتری نسبت به استیل ۳۱۶ برخوردار است. در این مقاله به تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ می‌پردازیم. برای خواندن ادامه مطلب، مجله کارآهن را دنبال کنید.
معرفی استیل ضد زنگ یا فولاد زنگ نزن
همه فولادها ترکیب اصلی آهن و کربن یکسانی دارند، اما استیل ضد زنگ همچنین حاوی مقادار استانداردی از کروم است. آلیاژی که باعث مقاومت استیل ضد زنگ در برابر خوردگی می‌شود. چندین گرید از استیل ضد زنگ وجود دارد که هر کدام دارای ترکیب کمی متفاوت از آلیاژها هستند. این تفاوت‌های شیمیایی، ویژگی‌های فیزیکی کمی متفاوت ایجاد می‌کند.
استیل ضد زنگ باید حداقل ۱۰.۵ درصد کروم داشته باشد. بسته به گرید مورد نظر، ممکن است حاوی سطوح بسیار بالاتر کروم و مواد آلیاژی اضافی مانند مولیبدن، نیکل، تیتانیوم، آلومینیوم، مس، نیتروژن، فسفر یا سلنیوم باشد.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره لوله استیل ۳۰۴ + قیمت
تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶: علت محبوبیت؟
سطوح بالای کروم و نیکل موجود در استیل ۳۰۴ و استیل ۳۱۶، مقاومت بالایی به آن‌ها در برابر حرارت، سایش و خوردگی می‌دهد. آن‌ها نه تنها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی شناخته می‌شوند بلکه به دلیل ظاهر تمیز کلی خود نیز شناخته شده‌اند.
هر دو نوع استیل ضد زنگ در صنایع گسترده کاربرد دارند. زیرا بادوام هستند و به راحتی در اشکال مختلف مانند ورق فولادی ضد زنگ، میلگرد استیل و لوله استیل تبدیل می‌شود. از نظر تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶، می‌توان به فولاد استیل ۳۱۶ اشاره کرد که در برابر مواد شیمیایی و محیطهای دریایی، انتخاب بهتری است.
استیل ۳۰۴ چیست؟
استیل ۳۰۴ رایج‌ترین نوع از فولاد ضد زنگ است که به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و ارزش آن، محبوبیت زیادی در سراسر جهان دارد. این نوع استیل بین ۱۶ تا ۲۴ درصد کروم دارد و مقدار نیکل آن تا ۳۵ درصد و مقدار کمی کربن و منگنز است.
رایج‌ترین نوع استیل ۳۰۴، استیل ضد زنگ گرید ۱۸-۸ (۱۸/۸) است که حاوی ۱۸ درصد کروم و ۸ درصد نیکل است. استیل ۳۰۴ معروف‌ترین نوع فولاد ضد زنگ است که در سراسر جهان به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و ارزش بالای آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
استیل ۳۰۴ می‌تواند در برابر خوردگی ناشی از اکثر اسیدهای اکسید‌کننده مقاومت کند. این دوام باعث می‌شود که استیل ۳۰۴ به عنوان یک محصول تمیز و ضد عفونی شده تلقی شود. بنابراین برای وسایل آشپزخانه و مواد غذایی ایده‌آل است. همچنین در ساختمان‌ها، دکورها و وسایل مختلف استفاده می‌شود.
معایب استیل ۳۰۴
استیل ۳۰۴ دارای یک نقطه ضعف است. این فولاد در برابر خوردگی ناشی از محلول‌های کلرید یا محیطهای شور مانند مناطق نزدیک اقیانوس حساسیت دارد.
یون‌های کلرید می‌توانند نواحی موضعی خوردگی به نام «حفره» در استیل ۳۰۴ ایجاد کنند که می‌تواند در در عنصر کروم پخش شود تا ساختارهای داخلی این نوع فلز را به خطر بیندازد. محلول‌هایی با حداقل ۲۵ PPm کلرید سدیم می‌توانند اثر خورندگی زیادی بر استیل ۳۰۴ داشته باشند.
کاربردهای استیل ۳۰۴
مهمترین کاربردهای استنلس استیل ۳۰۴ عبارتند از:
- مخازن ذخیره‌سازی
- اتصال دهنده‌ها و سخت افزار تکمیلی ( مانند پیچ، مهره، فنر، پیچ و دستگیره)
- قابلمه و تابه
- سینک و قطعات ظرفشویی
- سخت افزار معماری/دکوراسیون داخلی (پانل‌ها، مجسمه‌ها، پارتیشن)
- لوله
- میلگرد
- ورق
- لوازم مسکونی
جدول خواص فیزیکی استیل ۳۰۴
در راستای بررسی تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ به جدول خواص فیزیکی استیل ۳۰۴ اشاره می‌کنیم.
| جدول خواص فیزیکی استیل ۳۰۴ | |
| معیار | مقدار |
| نقطه ذوب | ۱۴۵۰ درجه سانتی‌گراد |
| چگالی | ۸ گرم بر سانتی‌متر مکعب |
| انبساط حرارتی | ۱۷.۲×۱۰-۶/k |
| رسانایی حرارتی | ۱۶.۲ W/m.K |
| مدول الاستیسیته | ۱۹۳ گیگا پاسکال |
جدول خواص مکانیکی استیل ۳۰۴
در جدول زیر به خواص مکانیکی استیل ۳۰۴ اشاره می‌کنیم.
| جدول خواص فیزیکی استیل ۳۰۴ | |
| معیار | مقدار |
| مقاومت کششی | ۵۰۰ تا ۷۰۰ Mpa |
| حداقل ازدیاد طول | ۴۰ درصد |
| حداکثر سختی (برینل) | ۲۱۵ HB |
استیل ۳۱۶ چیست؟
استیل ۳۱۶ دومین فرم رایج از فولادهای ضد زنگ است. این نوع استیل دارای خواص فیزیکی و مکانیکی مشابه با فولاد ضد زنگ ۳۰۴ است، با این تفاوت اصلی که استیل ۳۱۶ حدود ۲ تا ۳ درصد مولیبدن را در ترکیب شیمیایی خود دارد.
اضافه شدن این آلیاژ به استیل ۳۱۶، باعث مقاومت در برابر خوردگی به ویژه در برابر کلریدها و سایر حلالهای صنعتی شده است. علاوه بر این، استیل ۳۱۶ دارای مقدار مولیبدن بیشتری نسبت به استیل ۳۰۴ است که مقاومت آن را در برابر کلریدها و سایر مواد شیمیایی افزایش می‌دهد.
فولاد ضد زنگ ۳۱۶ معمولا در بسیاری از کاربردهای صنعتی شامل پردازش مواد شیمیایی و همچنین در محیطهای پر شور مانند مناطق ساحلی و بیرونی با نمک‌های یخ‌زدا، استفاده می‌شود. استیل ۳۱۶ به دلیل ویژگی‌های غیر واکنشی آن در ساخت ابزار جراحی و پزشکی نیز کاربرد دارد.
کاربردهای استیل ۳۱۶
مهمترین کاربردهای استیل ۳۱۶ در تجهیزات صنعتی عبارتند از:
- ابزار تولید دارو
- ابزار تولید مواد شیمیایی
- حمل و نقل صنعتی و شیمیایی
- مخازن تحت فشار
- لوله‌های مورد استفاده در صنایع شیمیایی
- تجهیزات پزشکی
- تجهیزات دریایی
- وسایل فلزی مورد استفاده در فضای باز
- آشپزخانه رستوران و هتلها
- تولید و فرآوری مواد غذایی در محیطهای شور
- لوازم تجاری
جدول خواص فیزیکی استیل ۳۱۶
در جدول زیر به خواص فیزیکی استیل ۳۱۶ اشاره می‌کنیم.
| جدول خواص فیزیکی استیل ۳۱۶ | |
| معیار | مقدار |
| نقطه ذوب | ۱۴۰۰ درجه سانتی‌گراد |
| چگالی | ۸ گرم بر سانتی‌متر مکعب |
| انبساط حرارتی | ۱۵.۹×۱۰-۶/K |
| رسانایی حرارتی | ۱۶.۳ W/m.K |
| مدول الاستیسیته | ۱۹۳ گیگا پاسکال |
جدول خواص مکانیکی استیل ۳۱۶
در راستای بررسی تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ به جدول خواص مکانیکی استیل ۳۱۶ اشاره می‌کنیم.
| جدول خواص مکانیکی استیل ۳۱۶ | |
| معیار | مقدار |
| مقاومت کششی | ۴۰۰ تا ۶۲۰ Mpa |
| حداقل ازدیاد طول | ۴۵ درصد |
| حداکثر سختی (برینل) | ۱۴۹ HB |
جدول ترکیب شیمیایی استیل ۳۰۴ و استیل ۳۱۶
در جدول زیر به تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ از نظر ترکیب شیمیایی اشاره می‌کنیم.
| جدول ترکیب شیمیایی استیل ۳۰۴ و استیل ۳۱۶ | ||
| عناصر شیمیایی | استیل ۳۰۴ | استیل ۳۱۶ |
| کربن | ۰.۰۸ | ۰.۰۸ |
| منگنز | ۲ | ۲ |
| فسفر | ۰.۰۴۵ | ۰.۰۴۵ |
| سولفور | ۰.۰۳۰ | ۰.۰۳۰ |
| سلیسیم | ۰.۷۵ | ۰.۷۵ |
| کروم | ۱۸ | ۱۶ |
| نیکل | ۸ | ۱۰ |
| نیتروژن | ۰.۱۰ | ۰.۱۰ |
| مولیبدن | – | ۲ |
نحوه تشخیص استیل ۳۰۴ با ۳۱۶
در حالی که گریدهای رایج فولاد ضد زنگ، از جمله ۴۰۹ و ۴۳۰ وجود دارد، دو نوع رایج استیل ۳۰۴ و استیل ۳۱۶ هستند. تفاوت اصلی بین استیل ۳۰۴ و استیل ۳۱۶، مقدار مولیبدن در ترکیب آن‌ها است. آلیاژی که مقاومت در برابر خوردگی را به‌ویژه برای محیطهای شور یا در معرض کلرید به شدت افزایش می‌دهد. استیل ۳۱۶ معمولا بین ۲ تا ۳ درصد مولیبدن دارد، در حالی که استیل ۳۰۴ حاوی مولیبدن نیست.
استیل ۳۰۴ یک انتخاب مقرون به صرفه و عملی برای بسیاری از مصارف است. به ویژه برای لوازم خانگی، وسایل آشپزخانه و لوله‌های تجهیزات. با این حال مقاومت کلرید استیل ۳۱۶ را ندارد. همچنین قیمت استیل ۳۰۴ بیشتر از قیمت استیل ۳۱۶ به ویژه در مناطق گران است. از نظر ظاهری، استیل ۳۰۴ و استیل ۳۱۶ بسیار شبیه به هم دیده می‌شوند. هر دو غیر مغناطیسی، آستنیتی و غیر قابل سخت شدن از طریق عملیات حرارتی هستند. هر دو در برابر خوردگی، کاملا بادوام هستند و به راحتی شکل گرفته و ساخته می‌شوند.
به طور کلی استیل ۳۰۴ ارزان تر از استیل ۳۱۶ است و یک انتخاب عالی برای کاربردهای آشپزخانه از جمله لوازم خانگی، سینک، قابلمه، تابه و ظروف تخت به حساب می‌آید. برای ذخیره‌سازی مایعات و مخازن به همراه تجهیزات آماده‌سازی غذا نیز استیل ۳۰۴ گزینه بهتری است.
همچنین در مبدل‌های حرارتی، نمای ساختمان، روکش چرخ، گیره شلنگ، مخازن تحت فشار و … نیز از استیل ۳۰۴ استفاده می‌شود. بنابراین برای محیطهای آب شیرین، استیل ۳۰۴ بهتر است استیل ۳۱۶ است.
علاوه بر این، تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ از نظر دارا بودن مولیبدن در ۳۱۶، می‌توان تاکید کرد که این نوع استیل در برابر محیط خورنده محیطهای دریایی مقاوم تر از ۳۰۴ است. همچنین به خاطر بزرگتر بودن استیل ۳۱۶ نسبت به ۳۰۴، در برابر اکسیداسیون مقاوم‌تر است. بنابراین به طور گسترده در تجهیزات پالایش، اتصال دهنده‌ها، تجهیزات دارویی، ابزار دقیق جراحی، خمیر و کاغذ سازی، گزینه بهتری به شمار می‌آید.
بیشتر بخوانید: میلگرد استیل چیست؟ کاربرد و مزایای آن
تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ از نظر حرارت
مقاومت حرارتی فاکتور مهمی است که باید هنگام مقایسه گریدهای مختلف فولاد ضد زنگ در نظر گرفت. محدوده ذوب استیل ۳۰۴ حدود ۵۰ تا ۱۰۰ درجه فارنهایت بالاتر از ۳۱۶ است. اگرچه محدوده ذوب ۳۰۴ بالاتر از ۳۱۶ است، اما هر دو مقاومت خوبی در برابر اکسیداسیون دارند.
استیل ۳۰۴: اگرچه حرارت بالا را به خوبی کنترل می‌کند، اما استفاده مداوم در دمای ۴۲۵ تا ۸۶۰ درجه سانتی گراد، ممکن است باعث خوردگی این نوع استیل شود.
استیل ۳۱۶: در دماهای بالاتر از ۸۴۳ درجه سانتی‌گراد، بهترین عملکرد را دارد.
تفاوت قیمت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶
چه چیزی استیل ۳۱۶ را از استیل ۳۰۴ گرانتر می‌کند؟ افزایش مقدار نیکل و افزودن مولیبدن در استیل ۳۱۶ باعث گرانتر شدن آن از استیل ۳۰۴ می‌شود. به طور متوسط، قیمت استیل ۳۱۶، ۴۰ درصد بیشتر از قیمت استیل ۳۰۴ است.
بیشتر بخوانید: استعلام قیمت لوله استیل ۳۰۴ و لوله استیل ۳۱۶
استیل ۳۱۶ بهتر است یا استیل ۳۰۴؟
هنگام مقایسه فولاد ضد زنگ ۳۰۴ در مقابل ۳۱۶، هر دو مزایا و معایبی دارند که باید هنگام تصمیم گیری برای انتخاب بین این دو، توجه کرد. به عنوان مثال، استیل ۳۱۶ نسبت به استیل ۳۰۴ در برابر نمک و سایر مواد خورنده مقاوم‌تر است. اگر محصولی تولید می‌کنید که اغلب در معرض مواد شیمیایی یا محیطهای دریایی قرار می‌گیرد، استیل ۳۱۶ انتخاب بهتری محسوب می‌شود.
از طرف دیگر، اگر محصولی تولید می‌کنید که به مقاومت در برابر خوردگی بالا نیاز ندارد، استیل ۳۰۴ یک انتخاب کاربردی و اقتصادی است. برای بسیاری از کاربردها، استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ قابل تعویض هستند. اگر قصد خرید لوله استیل ۳۰۴ یا لوله استیل ۳۱۶ را دارید، با کارشناسان وب سایت کارآهن مشورت کنید. همین حالا با شماره ۶۷۱۴۵-۰۲۱ تماس بگیرید.
کلام آخر
در این مقاله به تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ پرداختیم. مهمترین تفاوت استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ در مقدار مولیبدن است. فولاد ضد زنگ ۳۱۶ بر خلاف استیل ۳۰۴، مقداری کمی در ترکیب شیمیایی خود، آلیاژ مولیبدن دارد. بنابراین از استحکام و شکلپذیری بهتری نسبت به ۳۰۴ برخوردار است.
سوالات متداول
استیل ۳۰۴ حاوی ۱۸ درصد کروم و ۸ درصد نیکل است. در مقابل، استیل ۳۱۶، ۱۶ درصد کروم، ۱۰ درصد نیکل و ۲ درصد مولیبدن در ترکیب شیمیایی خود دارد.
استیل ۳۱۶ با دارا بودن ۲ درصد مولیبدن در ترکیب شیمیایی خود، شکلپذیری بیشتری نسبت به استیل ۳۰۴ دارد. در حالی که استیل ۳۰۴ فاقد مولیبدن در ترکیب شیمیایی خود است.
در حالی که هر دو استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ مقاومت بالایی در برابر عناصر مختلف دارند، اما با افزودن مولیبدن در ترکیب استیل ضد زنگ ۳۱۶، این نوع گرید برتری بیشتری از نظر استحکام و شکلپذیری نسبت به ۳۰۴ دارد.
زیرا مقدار نیکل استیل ۳۱۶ بیشتر از استیل ۳۰۴ است. در ضمن استیل ۳۱۶ مقداری مولیبدن دارد که استیل ۳۰۴ ندارد.