تلاطم بازار میلگرد در پاییز ۱۴۰۴ همچنان ادامه دارد. بازار آهن و فولاد ایران در هفته‌های ابتدایی پاییز ۱۴۰۴ وارد مرحله‌ای پرتنش و غیرقابل‌پیش‌بینی شد. در شرایطی که نرخ ارز نوسان‌های شدیدی را تجربه می‌کرد و محدودیت‌های انرژی بار دیگر به تیتر اصلی صنعت فولاد تبدیل شد، بازار میلگرد به صحنه‌ی جدال عرضه و تقاضا بدل شد.
داده‌های منتشرشده از مراجع معتبری مانند کارآهن و بورس کالا نشان می‌دهد که ثبات قیمتی در این فصل تقریبا به صفر رسیده و هر تغییر جزئی در سیاست‌های دولتی یا نرخ ارز، می‌تواند مسیر بازار را در چند ساعت تغییر دهد. برای اطلاع از قیمت روز آهن می‌توانید به سایت کارآهن مراجعه کنید یا با کارشناسان مجموعه به شماره ۶۷۱۴۵-۰۲۱ تماس بگیرید.
زمان خواندن: ۷ دقیقه
تلاطم بازار میلگرد در پاییز ۱۴۰۴
پاییز ۱۴۰۴ برای بازار میلگرد ایران با نوسانات شدید قیمتی همراه بود. تغییرات نرخ ارز، محدودیت‌های انرژی در واحدهای فولادی و سیاست‌های متغیر صادراتی، سه عامل اصلی این تلاطم به شمار می‌روند. در این فصل، قیمت میلگرد در بسیاری از کارخانه‌ها از جمله ذوب آهن اصفهان و فایکو با نوسان روزانه مواجه شد و فعالان بازار در فضای بی‌اعتمادی و انتظار حرکت می‌کردند. کاهش عرضه شمش و رشد هزینه‌های تولید نیز باعث شد تا قیمت میلگرد در مسیر صعودی باقی بماند؛ هرچند تقاضای فصلی ساختمان‌سازی تا حدی روند رشد را کند کرد.
در کنار این عوامل، شرایط جهانی بازار فولاد نیز نقش تعیین‌کننده‌ای داشت. افزایش نرخ جهانی سنگ‌آهن و تغییرات بازار چین بر رفتار تولیدکنندگان داخلی اثر گذاشت و باعث شد تلاطم بازار میلگرد در پاییز شدت گیرد. کارشناسان معتقدند اگر دولت بتواند ثبات ارزی و تامین پایدار انرژی را تضمین کند، امکان بازگشت بازار میلگرد به تعادل در زمستان وجود دارد. در غیر این صورت، باید منتظر نوسانات بیشتر و ادامه‌ی رشد تدریجی قیمت‌ها در ماه‌های آینده بود.
بورس کالا در پاییز + کمبود عرضه و رقابت داغ خریداران
در مهرماه ۱۴۰۴، بورس کالا بیش از همیشه در مرکز توجه فعالان فولاد قرار گرفت. افزایش نرخ انرژی و هزینه‌های تولید، بسیاری از کارخانه‌ها را به سمت کاهش عرضه داخلی و تمرکز بر صادرات میلگرد سوق داد. این تصمیم باعث شد حجم عرضه در تالار داخلی کاهش یابد و در نتیجه، رقابت میان خریداران برای تامین میلگرد افزایش یابد.
همچنین در چنین فضایی، قیمت آهن آلات به شاخصی روانی در بازار تبدیل شد؛ نوسان دلار به طور مستقیم بر ذهنیت خریداران اثر می‌گذارد. گاهی حتی پیش از تغییر رسمی نرخ پایه، صف‌های میلیونی خرید در بورس کالا شکل می‌گیرد. این رفتار هیجانی، همان چرخه‌ی فرساینده‌ای را ایجاد می‌کند که قیمت‌ها را از واقعیت بازار دور می‌سازد: دلار بالا می‌رود، میلگرد گران‌تر می‌شود، عرضه کاهش می‌یابد و دوباره قیمت‌ها افزایش می‌یابد.
ناترازی انرژی، دشمن پنهان ثبات در بازار فولاد
یکی از عوامل پنهان اما تاثیرگذار در روند قیمت‌ها به ویژه بازار میلگرد در پاییز ۱۴۰۴، کمبود گاز و برق در واحدهای فولادی است. کاهش سهم انرژی صنایع در فصول سرد، موجب افت راندمان خطوط ذوب و نورد شده و بسیاری از کارخانه‌ها را ناگزیر به استفاده از سوخت‌های جایگزین مانند مازوت کرده است. نتیجه این وضعیت، افزایش محسوس هزینه تولید هر تن میلگرد است.
کارخانه‌های کوچک‌تر بیشترین آسیب را از این ناترازی می‌بینند؛ زیرا توان مالی لازم برای جبران توقف تولید یا افزایش هزینه‌ها را ندارند. در مقابل، واحدهای بزرگ‌تر نیز با کاهش عرضه در بازار داخلی مواجه‌اند که در نهایت به افزایش تدریجی قیمت میلگرد منجر می‌شود. به همین دلیل، کارشناسان از انرژی به عنوان عامل خاموش تورم فولادی یاد می‌کنند؛ فشاری آرام اما مداوم که پایه قیمتی میلگرد را بالا نگه می‌دارد.
بیشتر بخوانید: ظرفیت‌ها و فرصت‌های بازار میلگرد در خاورمیانه
خریداران بازار آهن میان ترس و تردید
در سمت تقاضا، رفتار بازار بیش از آنکه منطقی باشد، احساسی است. سازندگان و پیمانکاران با کوچک‌ترین سیگنال از رشد ارز یا محدودیت عرضه، به‌صورت ناگهانی خریدهای سنگین انجام می‌دهند. این واکنش روانی موجب می‌شود نمودار قیمت‌ها گاهی بدون دلیل فنی رشد کند.
بی‌اعتمادی عمومی نسبت به آینده اقتصادی نیز مزید بر علت است. وقتی پیش‌بینی هزینه ساخت‌وساز برای ماه‌های بعد غیرممکن باشد، خریداران ترجیح می‌دهند یا خرید را به تعویق بیندازند یا در مقیاس بالا اقدام کنند. نبود داده‌های شفاف از تولید، صادرات و موجودی انبارها باعث شده این رفتار هیجانی به جزئی دائمی از بازار فولاد ایران تبدیل شود.
سیاست‌های متناقض دولت در بازار آهن
سیاست‌های صادراتی و ارزی دولت در سال ۱۴۰۴ نقشی کلیدی اما متغیر در جهت‌دهی بازار فولاد داشته است. در نیمه نخست سال، محدودیت صادرات باعث کنترل موقت قیمت‌ها شد اما از آغاز پاییز، دولت برای افزایش ارزآوری، مقررات را تسهیل کرد و قیمت میلگرد در بازار داخلی بلافاصله افزایش یافت.
این تغییرات پی‌درپی موجب شده تا فعالان بازار فولاد به سیاست‌های رسمی بی‌اعتماد شوند. هر بار که صادرات آزاد می‌شود، عرضه داخلی کاهش می‌یابد و قیمت‌ها بالا می‌رود؛ و هر بار که محدودیت برمی‌گردد، بازار به صورت موقت آرام می‌گیرد اما انگیزه تولید پایین می‌آید. اختلاف میان نرخ ارز نیما و دلار آزاد نیز این نوسان را تشدید کرده و مانع از شکل‌گیری تعادل پایدار در بازار میلگرد شده است.
بیشتر بخوانید: چالش‌های پیش روی بازار میلگرد | اما و اگرها در بازار میلگرد
چشم‌انداز بازار آهن در زمستان ۱۴۰۴
بر اساس تحلیل بازار میلگرد در پاییز ۱۴۰۴، تحلیل‌ها نشان می‌دهد که آینده بازار میلگرد در زمستان ۱۴۰۴ به سه عامل کلیدی وابسته است:
۱- تثبیت نرخ ارز
۲- تامین پایدار انرژی
۳- افزایش شفافیت در معاملات فولاد
در صورت تحقق این شرایط، احتمال دارد بازار میلگرد تا اواسط زمستان به ثبات نسبی برسد. اما اگر هر یک از این مولفه‌ها برهم بخورد (به طور مثال، قطعی انرژی بیشتر شود یا سیاست ارزی تغییر کند) بازار دوباره وارد چرخه رشد تدریجی قیمت‌ها خواهد شد.
کارشناسان توصیه می‌کنند خریداران در ماه‌های آینده، خریدهای خود را مرحله‌ای و از برندهای معتبر مانند ذوب آهن اصفهان و فولاد مبارکه انجام دهند و تغییرات نرخ ارز و انرژی را با دقت رصد کنند. در حال حاضر، بازار در حالت تعدیل موقت قرار دارد: نه در رکود کامل، و نه در فاز جهش قیمتی.
کلام آخر
در این گزارش به بازار میلگرد در پاییز ۱۴۰۴ پرداختیم. پاییز ۱۴۰۴ به روشنی تصویری از نبرد دائمی میان عرضه و تقاضا در بازار فولاد ایران را نشان می‌دهد. عرضه با زخم‌هایی چون ناترازی انرژی و هزینه تولید روبه‌روست و تقاضا نیز با بی‌اعتمادی و رفتار هیجانی. در این میان، سیاست‌های متناقض دولت همچون داوری بی‌ثبات عمل می‌کنند که هر لحظه قانون بازی را عوض می‌کند. بازار میلگرد دیگر تنها محل معامله نیست؛ بلکه آیینه‌ای از اضطراب اقتصادی کشور است. تا زمانی که سه ضلع اصلی یعنی ارز، انرژی و سیاست به ثبات نرسند، تراز بازار فولاد همچنان به نفع نوسان سنگینی خواهد کرد.
سوالات متداول
چرا قیمت میلگرد در پاییز ۱۴۰۴ نوسان زیادی دارد؟
به دلیل هم‌زمانی ناترازی انرژی، نوسان نرخ ارز و سیاست‌های متغیر صادراتی که هر سه به صورت مستقیم بر قیمت تمام‌شده تاثیر می‌گذارند.
آیا ممکن است بازار میلگرد در زمستان آرام شود؟
در صورت ثبات نرخ ارز و تامین پایدار انرژی، احتمال بازگشت ثبات نسبی در بازار میلگرد وجود دارد.
کدام برندهای میلگرد در پاییز ۱۴۰۴ بیشترین تقاضا را دارند؟
میلگردهای تولیدی ذوب آهن اصفهان، فولاد خراسان و فولاد بافق یزد همچنان بیشترین سهم از بازار را به خود اختصاص داده‌اند.
بهترین زمان خرید میلگرد در نیمه دوم سال چه موقع است؟
کارشناسان توصیه می‌کنند خرید مرحله‌ای در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر (دو تا سه هفته‌ای) انجام شود تا ریسک نوسانات ارزی کاهش یابد.