سپری یک نوع پروفیل متشکل از بال و جان است که در انواع مختلفی تولید میشود. انواع سپری بر اساس نوع جنس، روش تولید و میزان سطح مقطع تقسیم‌‍بندی میشود که البته مصارف مختلفی دارد. پیش از توضیح انواع سپری در دسته‌بندی‌های مختلف، به سراغ تعریف جان و بال سپری برویم. جان سپری همان ورق با عرض کم است که عمود بر ورق افقی قرار می‌گیرد. ورق افقی همان بال سپری است که آن هم عرض کمی دارد. پروفیل سپری کاربردهای مختلفی دارد که شامل ماشینآلات، سازههای فلزی، خرپا، سدسازی، وال پست و … میشود. با این تعاریف، بهتر است به سراغ توضیح انواع سپری و کاربردهای آن برویم. برای خواندن ادامه مطلب، مجله کارآهن را دنبال کنید.
انواع سپری
سپری یک نوع پروفیل است که به روش نورد گرم و سرد و بر اساس استانداردهای EN10055 ،DIN1022 و DIN5951 تولید میشود. ضخامت این محصول ۰.۹ تا ۲.۵ میلی‌متر به طول ۶ تا ۱۲ متر است. اگرچه پروفیل سپری از نظر جنس، در انواع مختلفی تولید میشود اما پرکاربردترین آن شامل سپری آهنی یا فولادی است که بیشتر در سازههای فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مواد اولیه تولید سپری فولادی شامل ورق سیاه است که در فرآیند نورد گرم به شکل T انگلیسی درمی‌آید. با این وجود انواع سپری چیست و چه کاربردی دارد.
| جدول مشخصات انواع سپری | ||||
| نام محصول | از نظر جنس | از نظر روش تولید | از نظر سطح مقطع | کاربرد |
| پروفیل سپری | آهنی، آلومینیومی، استیل، برنجی و مسی | نورد گرم و سرد (فابریک و پرسی) | اضلاع مساوی، اضلاع نامساوی و بیشتر بودن ارتفاع جان نسبت به بال | صنایع سبک (درب و پنجره، قفسه و …) و صنایع سنگین (ساختمان، پل، سد و …) |
انواع سپری از نظر جنس
۱- سپری آهنی
سپری آهنی بیشترین کاربرد را در میان انواع سپری از نظر جنس دارد. این نوع پروفیل سپری که دارای گریدهای مختلفی مانند ST37 و ST44 است، استحکام و دوام بالاتری نسبت به سایر سپری‌ها از خود نشان می‌دهد. به همین دلیل است که پروفیل سپری مورد نیاز در پلها، سدها و ساختمان‌ها، از نوع سپری آهنی است. با این وجود مشاهده میشود که سپری از جنس آهن و فولاد، برای ساخت درب و پنجره، گلخانه‌ها و قفسه‌ها نیز کاربرد دارد.
۲- سپری آلومینیومی
یکی دیگر از انواع سپری پر کاربرد، سپری آلومینیومی است. این نوع سپری معمولا از آلیاژ ۶۰۶۳ تولید میشود که نسبت به سپری آهنی، وزن سبک‌تر و مقاومت کمتری دارد. با این وجود نمی‌توان نادیده گرفت که سپری آلومینیومی در برابر خوردگی، رطوبت و
آب مقاومت بسیار بالایی از خود نشان می‌دهد.
علاوه بر این، سپری آلومینیومی انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به نوع آهنی دارد. به همین خاطر فرآیند بازیافت این محصول نیز سریع‌تر است. همچنین کاربردهای نوع آلومینیومی سپری، از حساسیت بیشتری برخوردار است؛ به طوری که ما شاهد این هستیم که سپری آلومینیومی در صنایع هوایی مانند هواپیما استفاده میشود. با این وجود سپری آلومینیومی در ساخت قفسه، تابلوهای شهری نیز کاربرد دارد.
۳- سپری استیل
سپری تولید شده از فولاد استیل نیز کاربرد زیادی در صنایع دارد. این محصول که در گریدهای استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ موجود است، همانند سپری آلومینیومی، در برابر خوردگی، آب و رطوبت محیط مقاومت بسیار بالایی دارد. به همین خاطر شما می‌بینید که از این نوع سپری در صنایع حساس به خوردگی ناشی از آب و رطوبت مانند صنایع شیمیایی، غذایی و دارویی استفاده میشود.
از دیگر انواع سپری بر اساس جنس می‌توان به سپری برنجی و سپری مسی اشاره کرد.
انواع سپری بر اساس روش تولید
تولید پروفیل سپری به دو روش متداول فابریک و پرسی انجام میشود. به طوری که سپری از نظر روش تولید با نام‌های سپری فابریک و سپری پرسی شُهرت دارد. با این حال سپری فابریک و پرسی چیست و چه کاربردی دارند؟
۱- سپری فابریک
متداول‌ترین شیوه تولید سپری، روش فابریک است. در روش فابریک، شمش بلوم در فرآیند نورد گرم به ورق‌های مورد نیاز برای تولید سپری تبدیل میشود. به طوری که شمش‌ها پس از ورود به فرآیند نورد گرم، ضمن کاهش سطح مقطع و ضخامت، به صورت T انگلیسی تغییر شکل می‌دهد.
مهم‌ترین ویژگی‌های سپری فابریک، استحکام و دوام آن نسبت به سپری پرسی است. به طوری که سپری فابریک کاربرد بیشتری در صنایع سنگین و نیمه سنگین مانند پل سازی و ساختمان‌سازی دارد. البته این نوع سپری آهنی یا فولادی، در ساخت ماشینآلات سنگین نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۲- سپری پرسی
دومین نوع پروفیل سپری بر اساس روش تولید، سپری پرسی است که از نظر ظاهری تفاوتی با سپری فابریک ندارد. این نوع پروفیل فولادی نیز به مانند روش فابریک، شامل ورق‌های فولادی است که به صورت T انگلیسی تغییر شکل میشود.
تفاوت اصلی سپری پرسی با سپری فابریک در پرس ورق‌های فولادی و ضخامت است. به طوری که بال و جان سپری پرسی، ضخامت کمتری نسبت به نوع فابریک دارد. به همین خاطر در صنایع سبک ونیمه سبک مانند سقف شیشه‌ای، مبلمان فلزی، قفسه‌بندی و … مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع سپری بر اساس سطح مقطع
در بازار ایران، انواع سپری دارای سطح مقطع مختلفی هستند که شامل موارد زیر میشود:
۱- سپری که ۳ ضلع آن برابر است؛ یعنی ضخامت بال و جان به اندازه در نظر گرفته میشود.
۲- سپری که اضلاع برابر ندارد؛ یعنی عرض یا بال سپری بیشتر از جان است. به طوری که ارتفاع جان، نصف بال در نظر گرفته میشود.۳- سپری که ارتفاع یا جان آن بیشتر از بال دارد.
عوامل موثر بر انتخاب نوع سپری
بدون شک عوامل مختلفی در انتخاب نوع سپری دخیل هستند که مهم‌ترین آن، کاربرد یا نوع مصرف پروفیل است. اینکه موارد مصرف در تعیین نوع سپری می‌توانند نقش اصلی ایفا کنند. به طوری که در صنایع سنگین و نیمه سنگین نمی‌توان از سپری آلومینیومی، برنجی و مسی استفاده کرد. بنابراین پروژه‌ها ناچار هستند که سپری را انتخاب کنند که از جنس فولاد یا آهن است.
علاوه بر این، میزان بار وارده از سوی نیروهای بیرونی و حتی شرایط محیطی مانند مقدار رطوبت و عوامل جوی در انتخاب نوع سپری دخالت دارند. در ضمن هر پروژه‌‌ای بر اساس ردیف بودجه خود تصمیم به انتخاب نوع سپری مورد نیاز می‌کند. بنابراین بودجه و مقدار هزینه مصرفی برای تهیه سپری نیز در انتخاب نوع این محصول، نقش مهمی دارد.
قیمت روز انواع سپری
در ابتدا بهتر است به سراغ برندهایی بروید که امتحان خود را از نظر کیفیت و قیمت پس داده‌اند. با این وجود، عوامل مختلفی در قیمت انواع سپری نقش ایفا میکنند که از جمله می‌توان به نرخ ارز، میزان تورم، قیمت مواد اولیه، هزینه انرژی، نیروی کار و حمل و نقل اشاره کرد. از طرفی، قیمت سپری آلومینیومی گرانتر از سپری آهنی است. این در حالی است که قیمت سپری استیل از هر دو نوع آلومینیومی و آهنی، بیشتر در نظر گرفته میشود. برای اطلاع از قیمت سپری به سایت کارآهن مراجعه کنید.
کلام آخر
در این مقاله به معرفی انواع سپری و کاربردهای آن پرداختیم. سپری یک نوع پروفیل ساخته شده از جنس فولاد، آلومینیوم، مس، برنج و استیل است که در صنایع سبک و سنگین مانند سازههای ساختمانی، پلها، سدها و سقفهای شیشه‌ای، درب و پنجره استفاده میشود. انواع سپری به دو روش فابریک و پرسی تولید میشود که نوع فابریک بیشتر برای صنایع سنگین کاربرد دارد. با این وجود، سپری پرسی برای صنایع سبک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سوالات متداول
سپری آهنی و آلومینیومی، بیشترین کاربرد را در صنایع مختلف دارند.
سپری فابریک نسبت به پرسی، استحکام و مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهد.
سپری از نظر جنس در انواع آهنی، مسی، آلومینیومی، استیل و برنجی تولید میشود.
پروفیل سپری به دو روش فابریک و پرسی تولید میشود.
عواملی مانند بار وارده، بودجه، شرایط محیطی و مهمتر از آن، نوع مصرف یا کاربرد، در انتخاب روش تولید سپری موثر است.
انواع پروفیل سپری در ساخت ماشینآلات، سازههای فلزی، سقفهای شیشه‌ای، پلها، ستونها و درب و پنجره مصرف میشود.