پایداری و دوام میلگرد در برابر رطوبت و عوامل خورنده، یکی از دغدغه‌های اصلی پروژه‌های عمرانی است. در سال‌های اخیر استفاده از پوشش‌های محافظتی برای افزایش طول عمر میلگردها بیشتر شده و در این میان پوشش اپوکسی به عنوان یکی از موثرترین راهکارهای مقاوم‌سازی شناخته می‌شود.
میلگرد اپوکسی به دلیل ایجاد لایه‌ای نفوذ ناپذیر در برابر نمک، رطوبت و مواد شیمیایی، گزینه‌ای ایده‌آل برای سازه‌هایی است که در شرایط محیطی سخت قرار دارند.
در این مقاله توضیح می‌دهیم میلگرد اپوکسی چیست، چگونه تولید می‌شود و در چه پروژه‌هایی بیشترین کاربرد را دارد. برای اطلاع از قیمت روز آهن می‌توانید به سایت کارآهن مراجعه کنید یا با کارشناسان مجموعه به شماره ۶۷۱۴۵-۰۲۱ تماس بگیرید.
زمان خواندن:
میلگرد اپوکسی چیست؟
میلگردهای با روکش اپوکسی همان میلگرد آجدار فولادی است که با لایه‌ای از رزین اپوکسی به ضخامت حدود ۱۷۵ تا ۳۰۰ میکرون پوشانده می‌شود. این لایه سبز رنگ است و به همین دلیل این محصول در بازار با نام میلگرد سبز نیز قابل شناسایی است.
وظیفه اصلی پوشش اپوکسی، جدا کردن سطح فولاد از عوامل خورنده محیطی مانند رطوبت، خاک اسیدی، نمک و مواد شیمیایی است؛ عواملی که در صورت تماس مستقیم با فولاد، باعث تخریب و کاهش مقاومت آن می‌شوند.
کاربردهای میلگرد اپوکسی
این نوع میلگرد به طور ویژه برای سازه‌هایی استفاده می‌شود که در معرض خوردگی بالا قرار دارند. مهم‌ترین کاربردهای آن عبارتند از:
- اسکله‌ها، موج‌شکن‌ها و سازه‌های ساحلی
- پل‌ها، سدها و سازه‌های آبی
- سازه‌های نزدیک به خاک یا آب شور
- سیستم‌های فاضلاب و تصفیه‌خانه‌ها
- سازه‌های بیمارستانی، آزمایشگاهی و صنعتی
- تونل‌ها، فضاهای زیرزمینی و مناطق با رطوبت بالا
- پارکینگ‌های طبقاتی و سازه‌های بتنی در معرض نمک‌پاشی
- زیرساخت‌های نفت، گاز و پتروشیمی
- دال‌ها و روسازی‌های بتنی در مناطق مرطوب
- ایستگاه‌های راه‌آهن و فضاهای باز شهری
- سازه‌های کشاورزی و فضاهای عمومی با آبیاری دائمی
مراحل تولید میلگرد اپوکسی
فرآیند تولید این میلگردها شامل چند مرحله کنترل شده است تا پوششی یکنواخت و مقاوم ایجاد شود:
- بازرسی اولیه و حذف میلگردهای آسیب‌دیده
- تمیزکاری سطح با روش سندبلاست یا اسیدشویی
- پیش‌گرم میلگرد تا حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ درجه برای چسبندگی بهتر رزین
- پوشش‌دهی اپوکسی با پودر یا مایع (به صورت پودری)
- پخت پوشش در کوره برای ایجاد لایه‌ای سخت و یکنواخت
- خنک‌سازی تدریجی
- کنترل کیفیت و بسته‌بندی نهایی
استانداردهای مربوط به میلگرد اپوکسی
دو استاندارد اصلی برای این محصول استفاده می‌شود:
- ASTM A775
- استاندارد ملی ایران ۱۸۳۵۸
- این استانداردها مواردی مثل نوع فولاد، روش آماده‌سازی، ضخامت پوشش، کیفیت پخت، تست‌های مقاومت و الزامات بسته‌بندی را مشخص می‌کنند.
مشخصات فنی میلگرد اپوکسی
- هسته اصلی: میلگرد آجدار فولادی
- افزایش وزن پوشش: حدود ۰.۶ درصد
- ضخامت پوشش: ۱۷۵ تا ۳۰۰ میکرون
- رنگ پوشش: معمولا سبز
- دارای مقاومت حرارتی، الکتریکی و ضدخوردگی
- قابل بررسی وزن با جدول وزن میلگرد معمولی
مزایا و معایب میلگرد اپوکسی
در ادامه به مزایا و معایب این محصول اشاره می‌کنیم:
مزایا
- مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی
- دوام طولانی‌مدت در محیط‌های مرطوب و شیمیایی
- قیمت مناسب‌تر نسبت به گالوانیزه و استیل
- امکان ترمیم آسان پوشش
- بدون تغییر در وزن و خواص فولاد
- عایق الکتریکی مناسب
- کاهش ترک‌خوردگی بتن ناشی از خوردگی
- عملکرد عالی در مناطق ساحلی و یخبندان
معایب
- حساسیت پوشش به ضربه و خراش
- چسبندگی کمتر به بتن نسبت به میلگرد معمولی
- ضعف در دماهای بالای ۱۰۰ درجه
- نیاز به انبارداری و حمل حساس‌تر
- محدودیت در برش و خمکاری
- کارایی کمتر در محیط‌های سایشی
نحوه صحیح خمکاری میلگرد اپوکسی
برای خم کردن این میلگرد باید دو اصل رعایت شود:
- افزایش دما در محل خمش تا ۱۰۰ تا ۱۲۰°C بدون استفاده از شعله مستقیم
- رعایت شعاع خمش استاندارد (حدود ۴ تا ۶ برابر قطر میلگرد)
- در صورت آسیب دیدن پوشش، باید محل آسیب با رنگ یا اسپری ترمیم‌کننده اپوکسی بازسازی شود.
راهنمای نگهداری میلگرد اپوکسی
برای جلوگیری از تخریب پوشش، رعایت نکات زیر ضروری است:
- نگهداری در انبار سرپوشیده و خشک
- قرار دادن پالت چوبی زیر میلگرد
- استفاده از پوشش UV برای جلوگیری از پوسیدگی در آفتاب
- قرار دادن لایه‌های پلاستیکی یا لاستیکی بین میلگردهای روی هم
- اجتناب از تماس با روغن، گریس، بنزین و مواد شیمیایی
- استفاده از قلاب‌های لاستیکی هنگام جابه‌جایی با جرثقیل
روش ترمیم پوشش اپوکسی
- تمیزکاری کامل سطح
- استفاده از رنگ یا اسپری اپوکسی ترمیم‌کننده
- خشک شدن کامل در هوای خشک و به دور از رطوبت
تفاوت میلگرد اپوکسی و میلگرد آجدار
| ویژگی | میلگرد آجدار | میلگرد اپوکسی |
| مقاومت در برابر خوردگی | کم | بسیار زیاد |
| چسبندگی به بتن | بیشتر | کمی کمتر |
| طول عمر | متوسط | بسیار بالا |
| قیمت | کمتر | بیشتر |
| رنگ | فولادی | سبز |
| کاربرد | عمومی | محیط‌های خورنده و مرطوب |
کلام آخر
میلگرد اپوکسی یکی از بهترین گزینه‌ها برای پروژه‌هایی است که در معرض رطوبت، نمک، خاک آلوده یا مواد شیمیایی قرار دارند. این محصول با ایجاد لایه محافظ، طول عمر سازه را افزایش داده و از ترک‌خوردگی بتن جلوگیری می‌کند. اگرچه هزینه خرید و نگهداری آن کمی بیشتر از میلگرد معمولی است، اما در پروژه‌های مهم و حساس، استفاده از میلگرد اپوکسی از نظر فنی و اقتصادی به صرفه است.
سوالات متداول
چرا میلگرد اپوکسی سبز رنگ است؟
رنگ سبز، رنگ استاندارد پوشش اپوکسی در ایران است و کاربرد آن برای تشخیص سریع میلگردهای ضد خوردگی مناسب بنظر می‌رسد.
آیا میلگرد اپوکسی در برابر ضربه مقاوم است؟
پوشش اپوکسی نسبت به ضربه حساس است و در صورت خراش باید سریع ترمیم شود.
آیا قیمت میلگرد اپوکسی از گالوانیزه کمتر است؟
بله، میلگرد اپوکسی نسبت به میلگرد گالوانیزه قیمت مناسب‌تری دارد.
آیا می‌توان میلگرد اپوکسی را خم کرد؟
بله اما باید دمای خمش کنترل شود و در صورت آسیب‌دیدگی، پوشش ترمیم شود.
استفاده از میلگرد اپوکسی در کجا ضروری است؟
در سازه‌های دریایی، پل‌ها، مناطق مرطوب، خاک شور، تصفیه‌خانه‌ها و هر جایی که خوردگی تهدید جدی محسوب می‌شود.