انواع میلگرد به پنج دسته میلگرد سیاه (فولاد کربنی)، میلگرد با روکش اپوکسی، میلگرد گالوانیزه، میلگرد استیل و میلگرد کامپوزیت تقسیم میشود. از نظر ظاهر، میلگرد شامل میلگرد ساده (A1) و آجدار (A2، A3 و A4) است. در این مقاله به معرفی انواع میلگرد از نظر جنس، ظاهر، گرید و سایز میپردازیم. برای خواندن ادامه مقاله، مجله کارآهن را دنبال کنید.
میلگرد چیست؟
بتن دارای مقاومت کششی نسبتا ضعیفی است. برای افزایش مقاومت کششی بتن، از میلگرد یا آرماتور استفاده می شود. انواع مختلفی از طول و قطر میلگرد موجود است اما تنها ۵ نوع از میلگرد رایج وجود دارد: میلگرد فولاد کربنی (میلگرد سیاه)، میلگرد گالوانیزه، میلگرد کامپوزیت یا پلیمر تقویت شده با الیاف و فیبر (FRP) و میلگرد استیل که هر کدام دارای نقاط قوت و ضعف منحصر به فردی هستند.
جدول مشخصات انواع میلگرد
در جدول زیر به مشخصات این محصول میپردازیم:
جدول مشخصات انواع میلگرد | |
معیار | انواع |
از نظر جنس | میلگرد فولاد کربنی، روکش اپوکسی، گالوانیزه، استیل، کامپوزیت |
از نظر ظاهر | ساده، آجدار جناغی، آجدار مارپیچی و آجدار مرکب |
از نظر گرید | A1 (ساده و صنعتی)، A2 (آجدار و ساختمانی)، A3 (آجدار و ساختمانی) و A4 (آجدار و ساختمانی) |
از نظر سایز | ۶، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۴، ۱۶، ۱۸، ۲۰، ۲۲، ۲۵، ۲۸، ۳۲، ۳۶، ۴۰ و ۵۰ میلیمتر |
انواع میلگرد
در ادامه به انواع محصول میلگرد از نظر جنس میپردازیم:
۱- میلگرد فولاد کربنی
- رایج ترین میلگرد، نوع سیاه است که کاربردهای زیادی دارد. بزرگترین ضعف نوع سیاه، خوردگی آن است.
- هنگامی که محصول خورده میشود، ترک خوردگی و شکستن بتن اطراف آن گسترش مییابد.
- برای شرایطی که محصول ممکن است در معرض رطوبت یا آب باشد، گزینههای بهتری نسبت به نوع سیاه وجود دارد.
- با توجه به نسبت ارزش/استحکام کششی، نوع سیاه بهترین میلگرد موجود در بازار است.
۲- میلگرد با روکش اپوکسی
- میلگرد با روکش اپوکسی، همان نوع سیاه با روکش اپوکسی است.
- استحکام یکسانی دارد و در برابر خوردگی مقاومت بالایی از خود نشان میدهد.
- پوشش اپوکسی فوق العاده ظریفی دارد.
- هرچه آسیب بیشتر به پوشش بیشتر شود، مقاومت کمتری در برابر خوردگی پیدا میکند.
۳- میلگرد گالوانیزه
- نوع گالوانیزه تنها چهل برابر بیشتر از نوع سیاه در برابر خوردگی مقاوم است، اما به نظر میرسد که به سختی میتوان شاهد آسیب پوشش نوع گالوانیزه بود.
- این نوع محصول ارزش بیشتری نسبت به محصول با روکش اپوکسی دارد. با این حال، حدود ۴۰ درصد گرانتر از میلگرد با روکش اپوکسی است.
۴- میلگرد استیل (زنگ نزن)
- نوع استنلس استیل گران ترین میلگرد موجود در بازار است که حدودا ۸ برابر مجصول با روکش اپوکسی قیمت دارد.
- بهترین میلگرد موجود برای اکثر پروژههای صنعتی و ساختمانی است.
- میلگرد فولادی ضد زنگ ۱۵۰۰ برابر بیشتر از میلگرد سیاه در برابر خوردگی مقاوم است. نسبت به سایر انواع میلگردها یا میلگردهای مقاوم در برابر خوردگی یا ضد خوردگی مقاومت بیشتری در برابر آسیب دارد و میتوان آن را به راحتی خم کرد.
۵- میلگرد کامپوزیت (FRP)
- FRP یک کامپوزیت بسیار شبیه فیبر کربن است. در نتیجه، خم شدن آن در هنگام استفاده مجاز نیست.
- علاوه بر اینکه قیمت میلگرد کامپوزیت به عنوان یکی از انواع محصول میلگرد، ۱۰ برابر بیشتر از میلگرد با روکش اپوکسی است، وزن سبکی دارد.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره میلگرد کامپوزیت (FRP)
انواع میلگرد به انگلیسی
- فولاد کربنی: Carbon steel rebar
- با روکش اپوکسی: Rebar with epoxy coating
- گالوانیزه: Galvanized rebar
- استیل: steel rebar
- کامپوزیت: Composite rebar
- ساده: Simple rebar
- آجدار: ribbed rebar
- حرارتی: heat treated rebar
- بستر: ladder rebar
- تقویتی: reinforcing rebar
انواع میلگرد از نظر شکل ظاهری
در راستای مشخصات این محصول به سراغ انواع محصول میلگرد از نظر شکل ظاهری میرویم.
انواع میلگرد a1 a2 a3
میلگرد بر اساس شکل ظاهری شامل ساده، آجدار جناغی، آجدار مارپیچی و آجدار مرکب میشود. با این حال هر کدام از میلگردها بر اساس ظاهر، به گریدهای مختلفی تقسیمبندی میشوند که شامل A1، A2، A3 و A4 است که در ادامه به توضیح هر یک میپردازیم.
۱- میلگرد A1
- ساده یا میلگرد A1، دارای علامت مشخصه س ۲۴۰ است.
- به آن نرم یا داکتیل میگویند.
- A1 از شمش فولادی یا فولاد کربنی ساخته میشود.
- انعطافپذیری بالایی دارد
- به راحتی قابل جوشکاری است.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره میلگرد ساده A1
۲- میلگرد A2
- A2 دارای علامت مشخصه ۳۴۰ است.
- یک نوع محصول نرم و سخت تر از A1 است.
- این محصول تقریبا نرم بوده اما میتوان گفت که از مقاطع A1 سخت تر است و حالتی ترد و شکننده دارد.
- دارای آجهای مارپیچی با زاویه ۴۵ درجه است.
- جوشکاری ضعیفی دارد.
- اغلب در خاموت زنی استفاده میشود.
۳- میلگرد A3
- A3 یکی از انواع میلگرد فولادی با آج جناقی است.
- با آج ۴۰۰ و ۴۲۰ شناخته میشود که نشان دهنده حداقل مقاومت تسلیم این محصول است.
- دارای استحکام تسلیم بالایی است.
- در زمینه حذف لغزش پس از اتصال با بتن، عملکرد بالایی دارد.
بیشتر بخوانید: هرآنچه باید درباره میلگرد A3 بدانید!
۴- میلگرد A4
- A4 ضد زنگ است و از فولاد ضد زنگ آستنیتی به روش نورد گرم و ترمکس تولید میشود.
- با نام سخت یا مرکب با آج ۵۰۰ و ۵۲۰ نیز شُهرت دارد،.
- برای تولید این نوع محصول از استاندارد AISI 316/316L استفاده میشود.
- سطح آن به شکل دوکی (مارپیچی و جناغی) است.
- قابلیت جوشکاری و شکلپذیری بهتری نسبت به نمونه فولاد کربنی دارد.
بیشتر بخوانید: هرآنچه باید درباره میلگرد A4 بدانید!
سایز انواع میلگرد
محصولات تولید شده در ایران بر اساس سایزهای زیر بر حسب میلیمتر ساخته میشوند:
- سایز ۶ به وزن ۰.۲۲۲ متر/کیلوگرم
- سایز ۸ به وزن ۰.۳۹۵ متر/کیلوگرم
- سایز ۱۰ به وزن ۰.۶۱۶ متر/کیلوگرم
- سایز ۱۲ به وزن ۰.۸۸۸ متر/کیلوگرم
- سایز ۱۴ به وزن ۱.۲۱ متر/کیلوگرم
- سایز ۱۶ به وزن ۱.۵۸ متر/کیلوگرم
- سایز ۱۸ به وزن ۲ متر/کیلوگرم
- سایز ۲۰ به وزن ۲.۴۷ متر/کیلوگرم
- سایز ۲۲ به وزن ۲.۹۸ متر/کیلوگرم
- سایز ۲۵ به وزن ۳.۸۵ متر/کیلوگرم
- سایز ۲۸ به وزن ۶.۸۳ متر/کیلوگرم
- سایز ۳۲ به وزن ۰.۳۱ متر/کیلوگرم
- سایز ۳۶ به وزن ۷.۹۹ متر/کیلوگرم
- سایز ۴۰ به وزن ۹.۸۷ متر/کیلوگرم
- سایز ۵۰ به وزن ۱۵.۴۲ متر/کیلوگرم
جدول سایز میلگرد
برخی از انواع میلگرد بر اساس سایز طبق استانداردهای جهانی عبارتند از:
جدول جرم و ابعاد برخی از انواع این محصول بر اساس سایز | ||
سایز (میلیمتر) | جرم (کیلوگرم بر متر) | ابعاد (میلیمتر) |
۸ | ۰.۳۹۵ | ۱۰ |
۱۰ | ۰.۶۱۶ | ۱۲ |
۱۲ | ۰.۸۸۸ | ۱۴ |
۱۶ | ۱.۵۷۹ | ۱۹ |
۲۰ | ۲.۴۶۶ | ۲۳ |
۲۵ | ۳.۸۵۴ | ۲۹ |
۳۲ | ۶.۳۱۳ | ۳۷ |
۴۰ | ۹.۸۶۴ | ۴۶ |
انواع میلگرد از نظر مقاومت
میلگردها با مقاومت در برابر خوردگی بالا عبارتند از:
- استیل
- گالوانیزه
- سیاه با پوشش اپوکسی
- کامپوزیت
استاندارد مورد استفاده در تولید میلگرد از نظر مقاومت به شرح زیر است:
- ASTM A767/A767M: برای محصول با روکش روی (گالوانیزه) برای تقویت بتن.
- ASTM A775/A775M: برای نوع سیاه با پوشش اپوکسی.
- ASTM A955/A995M: نوع استیل ساده و آجدار.
انواع میلگرد مصرفی در بتن
انواع محصول میلگرد مورد استفاده در سازههای بتنی عبارتند از:
۱- خرک
- دارای خرکهایی در طول میلگرد به صورت پیوسته است.
- شباهت زیادی به سوزن منگنه دارد.
- بهبود انتقال نیروهای کششی از بتن به میلگرد.
۲- خاموت
- به شکل U و L است.
- انعطافپذیری بالایی دارد.
- در دالها و تیرها استفاده میشود.
- بهبود انتقال نیروهای کششی از بتن به میلگرد.
۳- سنجاقی
- تولید شده از میلگرد A2 کم کربن با طول کوتاه و قطر بزرگتر.
- لبههایی شبیه به سنجاق دارد.
- مقاومت سازه در برابر نیروهای کششی و خمشی را افزایش میدهد.
۴- رکابی
- U شکل با دو لبه خم شده به داخل است
- به صورت عمودی نصب میشود.
- ابعاد دایرهای، مربعی، مثلثی و غیره دارد
- در برابر نیروهای کششی و خمشی مقاوم است.
۵- راستا
- دارای شکل استوانهای، سطح صاف، لبههای منحنی و طول بلند است.
- در برابر نیروهای کششی و خمشی مقاومت میکند.
۶- ممان منفی
- شبیه به عصا است.
- سری خمیده دارد.
- در برابر نیروهای خمشی و کششی مقاوم است.
۷- ادکا
- دارای شکل استوانهای و سطح صاف است.
- شبیه میلگرد ممان منفی است ولی برای تقویت و اتصال سازه بتنی با ممان مثبت مورد استفاده قرار میگیرد.
- امکان کاهش تنشهای ایجاد شده در بتن به دلیل ممان مثبت.
- در برابر نیروهای کششی و خمشی مقاوم است.
بیشتر بخوانید: میلگرد تقویتی چیست؟ + ویژگیها و ۳ کاربرد اصلی
انواع میلگرد صنعتی
بر اساس استانداردهای بینالمللی، به میلگردهای گرید A2، A3 و A4، میلگرد ساختمانی میگویند. بنابراین A1 یا ساده تحت عنوان میلگرد صنعتی شناخته میشود.
انواع میلگرد ساده
نوع ساده A1 یا داکتیل، یک محصول فولادی است که به روش نورد گرم تولید میشود. این محصول نه تنها قابلیت جوشکاری خوبی دارد بلکه انعطافپذیری مناسبی از خود نشان میدهد. همچنین دارای سطحی صاف و بدون عاج است که انواع آن به سه دسته جنس، ظاهر و بسته بندی تقسیمبندی میشود.
۱- از نظر جنس
- ترانس
- پولیش
- آلیاژی
۲- از نظر ظاهر
- گرد
- مربع
- مستطیل
- تسمهای
۳- از نظر بستهبندی
- شاخهای
- کلاف
انواع میلگرد آجدار
آجدار از نظر قطر اسمی به دو دسته آجدار ترمکس و آجدار مقاومت بالا یا HSD تقسیمبندی میشود. همچنین آجدار از نظر گرید شامل گرید A2، A3 و A4 است.
بیشتر بخوانید: میلگرد آجدار چیست؟ آشنایی با انواع و کاربرد آن
انواع میلگرد بستر
نوع بستر شامل میلگرد از نظر ظاهر به نوع نردبانی و خرپایی تقسیمبندی میشود. همچنین نوع بستر از نظر جنس شامل میلگرد استیل و گالوانیزه است.
بیشتر بخوانید: میلگرد بستر چیست؟ مزایا، معایب و کاربرد آن
انواع میلگرد استیل
نوع استیل عبارتند از:
- ۳۰۴ (فولاد ضد زنگ آستنیتی)
- ۳۱۶ (فولاد کم کربن)
- ۳۲۱ (فولاد ضد زنگ آستنیتی)
- ۴۱۰ (فولاد ضد زنگ)
- ۴۲۰
- ۴۳۰ (فولاد ضد زنگ فریتی)
- ۴۰۵۷ (فولاد ضد زنگ فریتی)
- ۱.۴۹۲۳(دوبلکس استیل)
- نسوز ۳۰۹
- نسوز ۳۱۰
- ۴PH-17
بیشتر بخوانید: میلگرد استیل چیست؟ کاربرد و مزایای آن
انواع میلگرد حرارتی
نوع حرارتی شامل ساده، آجدار، سایشی، دولایه و چشمهای میشود که ضریب انبساط حرارتی پایینی دارند. در ضمن محصولات حرارتی در برابر خوردگی مقاوم و از استحکام کششی بالایی برخوردار هستند.
بیشتر بخوانید: میلگرد حرارتی: انواع و کاربرد آرماتور حرارتی
کاربرد انواع میلگرد در ساختمان
میلگرد فولادی به عنوان یک وسیله کششی در بتن مسلح و سازه های بنایی مسلح برای تقویت و کمک به بتن تحت کشش استفاده میشود. بتن تحت فشار قدرت بالایی دارد اما در برابر نیروهای کششی مقاوم نیست.
علاوه بر این، میلگرد معمولا در پروژههای ساختمانی در منازل مسکونی مانند ساخت فونداسیون، ستون، تیر، دال به همراه روسازی بزرگراه و پلها مورد استفاده قرار میگیرد.
کاربرد انواع میلگرد صنعتی
انواع میلگرد به لطف کاربردهای همه کاره آن، خود را در مرکز اصلی صنایع مهندسی اعم از خودروسازی، نساجی، ساخت و ساز، سیمان، کشتی سازی، کاغذ، صنایع دفاع وهوافضا میبیند.
قیمت انواع میلگرد
قیمت میلگرد فولادی تحت تاثیر عواملی مانند نوع فولاد (به عنوان مثال فولاد کربنی، فولاد ضد زنگ)، قطر، عیار (مانند ASTM A615، ASTM A706) و نوسانات بازار است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره قیمت روز انواع میلگرد و نحوه خرید آن، به وب سایت کارآهن مراجعه کنید.
کلام آخر
در این مقاله به معرفی انواع میلگرد و مشخصات آن پرداختیم. میلگردها در انواع مختلف از نظر ظاهر، جنس و سایز تقسیمبندی میشوند. به طور کلی، میلگرد فولادی شامل ۵ نوع سیاه یا کم کربن، با پوشش اپوکسی، گالوانیزه، استیل و کامپوزیت است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این محصول و نحوه خرید آن بر اساس نیاز پروژههای صنعتی و ساختمانی، با کارشناسان وب سایت کارآهن تماس بگیرید.
سوالات متداول
انواع میلگرد از نظر ظاهری کداماند؟
از نظر ظاهری به ۴ دسته ساده، آجدار جناغی، آجدار مرکب و آجدار مارپیچی تقسیمبندی میشوند.
انواع میلگرد مورد استفاده در بتن کدام است؟
میلگرد مصرفی در بتن شامل خرک، خاموت، سنجاقی، رکابی، راستا، ممان منفی و ادکا است.