در اغلب مواقع برای افزایش مقاومت بیشتر در سازههای بتن مسلح، نیاز به یک نوع میلگرد با کیفیت احساس میشود که بتواند علاوه بر داشتن خاصیت ضد خوردگی، ظاهری زیبا و منحصر به فرد داشته باشد. میلگرد ترانس از جمله انواع میلگردهای فولادی است که چنین قابلیت مهمی را دارد. این نوع میلگرد دارای ظاهری صاف و صیقلی است که در انواع مختلف مانند میلگرد ترانس پولیش، سنگ خورده، چهار پهلو و … تولید میشود. در این مقاله قصد داریم به میلگرد ترانس، انواع و کاربردهای آن بپردازیم. برای خواندن ادامه مطلب، مجله کارآهن را دنبال کنید.
میلگرد ترانس چیست؟
میلگرد ترانس یک محصول فولادی است که با نام میلگرد ترانسمیسیون نیز شناخته میشود. این محصول دارای ظاهری صیقلی، شفاف و بدون آج است که مقاومت بالاتری نسبت به میلگردهای معمولی دارد.
برای تولید میلگرد ترانس از فولاد st37 ،ck۱۵ ،ck۴۵ و mo۴۰ استفاده میشود. در ضمن این محصول در سایزهای ۶ تا ۱۰۰ میلیمتر و به طول ۶ متر تولید و در بازار آهن عرضه میگردد.
نحوه تولید میلگرد ترانس
اصولا برای تولید میلگرد ترانس از روش نورد گرم استفاده میکنند. با این حال روش تولید این نوع میلگرد با سایر میلگردها، تا حدودی متفاوت است. به طوری که فولاد مورد نظر به عنوان مواد اولیه برای تولید میلگرد ترانس، ابتدا وارد واحد نورد گرم میشود تا به واسطه غلطکها، کشیده و به ابعاد مورد نظر برسد.
برای اینکه بتوان میلگرد ترانس را تحت فرایند کشش قرار داد، ابتدا سطح آن را شستشو میدهند تا عاری از آلودگی و چربی باشد. پس از آن، میلگرد کشیده میشود تا به ابعاد مورد نظر دست پیدا کند. در ادامه ابتدا و انتهای میلگرد را تراش میدهند.
پس از تراش دادن ابتدا و انتهای میلگرد، فرایند تابگیری در دستگاه آغاز میشود تا این محصول به استانداردهای لازم نزدیک شود. در واقع وارد شدن میلگرد ترانس به دستگاه، برای کاهش خم و قوسهای میلگرد است.
در ادامه و برای اینکه میلگرد ترانس سطح صاف و صیقلی پیدا کند، آن را پولیشکاری میکنند تا بدین وسیله، سطحی مقاوم و زیبا به خود بگیرد. در نتیجه فرایندهای اشاره شده، امکان بستهبندی این نوع میلگرد برای عرضه در بازار آهن و فروش آن به صنایع پایین دست زنجیره مانند صنایع ساختمانی و … فراهم میشود.
انواع میلگرد ترانس (میل ترانس)
میلگرد ترانس در انواع میلگرد ترانس پولیش، دو پولیش، بلیرینگ خور، سنگ خورده، مفتول، تسمه، چهار پهلو و شش پر تقسیمبندی میشود که در ادامه به طور مفصل به توضیح هر کدام اشاره میکنیم.
۱- میلگرد ترانس پولیش (تک پولیش)
وقتی بر روی سطح میلگرد تنها یک لایه پولیش زده شود، به این نوع میلگرد، میلگرد ترانس تک پولیش میگویند. با اضافه شدن پولیش به این نوع میله فولادی، فرایند چسبندگی بین بتن و میلگرد افزایش پیدا میکند که در نتیجه امکان استفاده از این محصول در محیط با رطوبت بالا فراهم میشود.
علاوه بر این، میلگرد ترانس پولیش از یک نوع میلگرد ساده بدست میآید که برای حذف ناهمواریها در راستای ایجاد یک ظاهر صیقلی و صاف، ضمن ماشینکاری مطلوب به سطح آن، پولیش میزنند.
مهمترین کاربردهای این نوع میلگرد شامل پلها، تونلها، سازههای دریایی، صنایع نفتی، خودروسازی، ماشینآلات صنعتی و پمپهای آب میشود. در ضمن این محصول در سایز ۸ تا ۱۵ میلیمتر تولید و عرضه میگردد.
۲- میلگرد ترانس دو پولیش (سنگ خورده)
اگر به دنبال یک میلگرد ترانس با دوام و درخشندگی بیشتر نسبت به میلگرد ترانس پولیش هستید، بهتر است که فرایند پولیش کاری را در دو مرحله انجام دهید. انجام پولیش کاری دوبل نه تنها باعث افزایش مقاومت این نوع میلگرد ترانس نسبت به نوع تک پولیش میشود، بلکه زمینه را برای زیبایی بصری دوچندان آن فراهم میکند.
با توجه به ویژگیهای این محصول، شما میتوانید از میلگرد ترانس دو پولیش در نمای ساختمانهای لوکس و گران قیمت استفاده کنید. از دیگر کاربردهای این نوع میلگرد میتوان به قطعات ماشین آلات صنعتی، خودروسازی و بسیاری موارد دیگر اشاره کرد.
۳- میلگرد ترانس بلبرینگ خور
وقتی درباره میلگرد ترانس بلبرینگ خور صحبت میکنیم، منظور همان میلگرد ترانس دو پولیش است که قابلیت بلبرینگ خور شدن را دارد. از این محصول میتوان در ساخت قطعات خودرو، ابزارآلات و ماشین آلات صنعتی استفاده کرد.
علاوه بر این، مواد اولیه میلگرد ترانس بلبرینگ خور از فولاد CK۴۵ روغنی است که در ابعاد ۱۰ تا ۶۰ میلیمتر به طول ۳ تا ۶ متر تولید و در بازار فولاد عرضه میشود.
لازم به توضیح است که این محصول سطحی براق و مقاوم در برابر رطوبت و عوامل شیمیایی دارد. بنابراین نسبت به دو میلگرد ترانس قبلی اشاره شده، از کارایی بیشتری برخوردار است.
۴- میلگرد ترانس سنگ خورده
یکی از مهمترین کاربردهای میلگرد ترانس سنگ خورده، استفاده در سازههای ساختمانی است. قابلیت این محصول برای افزایش مقاومت سازه ساختمانی در برابر نیروهای خارجی مانند باد، طوفان، بارهای مرده ساختمان و به ویژه زلزله، باعث شده است که به عنوان یک میلگرد محبوب در صنایع ساختمانسازی شناخته شود.
از دیگر مزایای میلگرد ترانس سنگ خورده میتوان به امکان جوشکاری با الکترود معمولی، شکلپذیری و قابلیت خمش به واسطه هسته نرم، سطح ناهموار (به معنای استحکام تسلیم بالا)، مقاومت در برابر خوردگی و مقاومت خستگی بالا به ویژه در برابر نیروهای لغزشی و لرزهای مانند زلزله اشاره کرد. در ضمن این محصول از فولاد st۳۷ به ضخامت ۶ تا ۱۰۰ میلیمتر تولید عرضه میشود.
۵- میلگرد ترانس مفتول
میلگرد ترانس مفتول که ظاهری شبیه به مفتول دارند، عمدتا در صنایع ساختمانی و دریایی مورد استفاده قرار میگیرد. به طوری که خاصیت ضد زنگ، مقاومت در برابر آب شور دریا و عوامل شیمیایی، قابلیت استفاده از این محصول را برای اسکلهها، کانالها، استخرها و پوششهای دیوار مناسب میکند.
علاوه بر این، شما میتوانید برای افزایش استحکام جاده، پارکینگ، فاضلابها، محیط پتروشیمی، خطوط لوله، فرودگاهها، دالها و بسیاری موارد دیگر، از میلگرد ترانس مفتول استفاده کنید.
لازم به توضیح است که میلگرد ترانس مفتول، علاوه بر ضخامت کمتری نسبت به سایر میلگردهای ترانس، کربن کمتری نیز در ترکیب آلیاژی خود دارد. به همین خاطر، از انعطافپذیری و خم کاری بالایی برخوردار است. در ضمن این محصول در ابعاد بین ۳ تا ۱۴ میلیمتر تولید و عرضه میشود.
۶- میلگرد تسمه ترانس
میلگرد تسمه ترانس برخلاف سایر انواع میلگردهای ترانس، به دلیل سطح مقطع مستطیل شکل، تخت، صاف و صیقلی، نیاز کمتری به ماشینکاری دارد. این نوع محصول که به عنوان تسمه کششی نیز شُهرت دارد، در صنایع غذایی، شیمیایی، ساختمانی (به ویژه در تولید پنجره آکاردئونی) و … مورد استفاده قرار میگیرد.
مهمترین مزیت این نوع میلگرد، دارا بودن حداقل تلرانس است. در ضمن تسمه ترانس در ابعاد ۲۰ تا ۶۰ میلیمتر و ضخامت ۲ تا ۲۰ میلیمتر تولید و عرضه میشود.
۷- میلگرد چهار پهلو ترانس
میلگرد چهار پهلو ترانس از بیلتهای حرارت داده شده تا دمای ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد تولید میشود. این محصول برای افزایش نیروی کششی، ترک خوردگی و تنشهای ناشی از دمای بالا و پایین در بتن مورد استفاده قرار میگیرد.
میلگردهای چهار پهلو دارای مقطعی مربعی، صاف و صیقلی است که علاوه بر صنایع ساختمانی، برای قفل سازی و بسیاری موارد دیگر استفاده میشود.
۸- میلگرد ترانس شش پر
میلگرد ترانس از فولاد ST۳۷ تولید میشود که دارای ابعاد ۴ تا ۱۰۰ میلیمتر به طول ۱ تا ۶ متر است. این محصول دارای مقطع ۶ ضلعی است که در صنایع خودروسازی، ماشین آلات صنعتی، نساجی و … کاربرد دارد. در ضمن این نوع میلگرد، جوشکاری و ماشینکاری خوبی از خود نشان میدهد.
این نوع میلگرد در انواع روکش مات و براق تولید و عرضه میشود که مقاوم در برابر خوردگی و حرارت است. همچنین میلگرد ترانس شش پر ضد زنگ ساخته شده از فولاد ۳۰۳، ۳۰۴ و ۳۱۶، در صنایع دریایی با رطوبت بالا، هوافضا، انرژی و صنایع زیرساختی مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگیهای میلگرد ترانس
مهمترین ویژگیهای میلگرد ترانس عبارتند از:
- مقاوم در برابر نیروهای برشی
- دوام بالا به ویژه در مناطق پر تنش
- شکل پذیری مناسب تحت تنش بدون شکستگی
- استحکام کششی بالا (مقاومت در برابر تنش و کرنش بالا در سازهها)
- مقاومت در برابر خوردگی
- جوش پذیری مناسب
- ماشینکاری مطلوب
مزایا و معایب میلگرد ترانس
مهمترین مزایا و معایب میلگرد ترانس عبارتند از:
مزایا | معایب |
جذب انرژی و جلوگیری از آسیب وارد شدن به سازه | تولید کم و دسترسی محدود |
عمر طولانی | نیاز به پوشش اضافی (مانند اپوکسی) |
مقاوم در برابر جریان الکتریکی | چالش سازگاری با مخلوط بتن |
قادر به تحمل نیروهای خارجی و فشارهای بالا | هزینه بالا |
کاربرد میلگرد ترانس
مهمترین کاربردهای میلگرد ترانس عبارتند از:
- صنعت ساختمان (در، پنجره، ستونها، دالها، راهروها)
- هوا فضا
- خودروسازی
- صنعت نفت، گاز و پتروشیمی
- ماشین آلات صنعتی
- پمپ آب
- کانالها
- پلها
- سدها
- هواکشهای صنعتی
- لولههای انتقال برق
- وسایل ورزشی
- مبلمان
- ابزار آلات
- بلبرینگهای صنعتی
- ترانسفورماتورها
- دستگاههای الکترومغناطیسی
- پلها
- تونلها
- دیوارهای حائل
- سدها
- باند فرودگاه
- جادهها
نحوه نصب و استفاده از میلگرد ترانس
میلگرد ترانس، به طور معمول به عنوان پشتیبان اصلی سازههای بتنی استفاده میشود. نصب و استفاده از این نوع میلگرد در چند مرحله روی میدهد که عبارتند از:
- بررسی اندازه و ابعاد مورد نیاز: پیش از نصب، میلگرد ترانس باید به اندازه و ابعاد مورد نیاز برش داده شود.
- آماده سازی میلگرد: برای استفاده از میلگرد ترانس، باید آن را از آلودگی و چربیهای سطحی پاک کنید.
- نصب میلگرد: در مرحله بعدی، میلگرد را در قالب بتنی جای میدهند. برای ثابت شدن در محل مورد نظر، میلگرد باید به فاصلههای منظم داخل قالب قرار گیرد.
- پوشش دهی میلگرد: میلگردها با لایه محافظ میپوشانند. این عملیات می تواند به صورت دستی یا با استفاده از ماشینآلات انجام شود.
- بتن ریزی: در آخر فرایند بتن ریزی بر روی میلگرد صورت میگیرد.
چگونه وزن میلگرد ترانس را محاسبه کنیم؟
محاسبه وزن میلگرد ترانس، تفاوتی با محاسبه وزن میلگرد معمولی ندارد. وزن میلگرد از مهمترین شاخصهای موثر در قیمت میلگرد است.
قیمت آهن نیز در این روزها دچار نوسانات زیادی است که توصیه میشود قبل از خرید میلگرد ترانس و یا هر مقطع فولادی دیگر، از قیمت روز آهن مطلع باشید. برای اطلاع از قیمت آن نیز میبایست با فرمول محاسبه وزن میلگرد آشنا باشید.
اگر قصد خرید میلگرد ترانس یا سایر مقاطع فولادی را دارید، باید بدانید قیمت آن چگونه محاسبه میشود. فرمول محاسبه وزن میلگرد به شرح زیر است:
برای محاسبه وزن میلگرد باید طول و اندازه آن را بدانید. میلگردها به ویژه میلگرد ترانس، در اندازههای مختلفی تولید میشوند که معمولا بر پایه قطر مشخص میگردد. وزن میلگرد معمولا بر حسب کیلوگرم در واحد طول اندازهگیری میشود.
در ادامه به یک فرمول کلی برای محاسبه وزن میلگرد اشاره میکنیم:
وزن (به کیلوگرم) = (قطر^۲ ÷ ۱۶۲) × طول (بر حسب متر) × وزن در واحد طول (کیلوگرم بر متر)
نگهداری و تعمیرات میلگرد ترانس
میلگرد ترانس یک نوع میلگرد فولادی است که برای استفاده در ساخت و سازهایی که به مقاومت بالا نیاز دارند، استفاده میشود. این نوع میلگرد دارای خواص مکانیکی بسیار خوبی است.
در مورد شرایط آب و هوایی، میلگرد ترانس عموما مقاوم در برابر شرایط محیطی مختلف است. با این حال، برای افزایش عمر مفید و کاهش خوردگی، توصیه میشود که میلگردهای ترانس به درستی پوشش داده شده و محافظت شوند.
برخی از روشهای معمول برای پوشش دادن میلگردهای فولادی شامل رنگآمیزی، روکش ضد زنگ و گالوانیزه کردن است. همچنین، در شرایط آب و هوایی خاص مانند مناطق با رطوبت بالا، نزدیکی به سواحل و واحدهای صنعتی دارای آلایندههای شیمیایی، میلگرد ترانس ممکن است روند خوردگی را به سرعت طی کند. در این صورت، استفاده از روشهای پوششدهی و محافظت اضافی برای جلوگیری از خوردگی و زنگزدگی توصیه میشود.
همچنین، نگهداری و تعمیرات منظم سازههایی که از میلگرد ترانس ساخته شدهاند، برای حفظ عمر مفید آنها بسیار مهم است. از جمله اقدامات مهم برای نگهداری از میلگرد ترانس عبارتند از:
- بازرسی منظم برای تشخیص زودهنگام هرگونه سایش، آسیب یا نشانههای خوردگی
- تمیز کردن منظم برای جلوگیری از گرد و غبار، زباله یا هر ماده خارجی دیگر
- تعمیر یا تعویض میلگرد آسیب دیده
- پوشش دهی با یک لایه محافظ مانند رزین اپوکسی
- اطمینان از جابجایی مناسب در حین نصب برای جلوگیری از هرگونه خم یا آسیب
- حفظ توزیع بار برای جلوگیری از فشارهای بی مورد در راستای افزایش طول عمر سازه
تفاوت میلگرد ترانس با میلگرد ساده
میلگرد ترانس نوعی محصول فولادی است که در سازههای بتن آرمه استفاده میشود. این محصول در اشکال مختلفی تقسیمبندی میشود که برای ایجاد استحکام، شکل پذیری و دوام بیشتر به سازه طراحی شده است. اشکال مختلف میلگرد ترانس به آن کمک میکند تا بارها را از یک بخش سازه به بخش دیگر منتقل کند و آن را به یک جزء ضروری در مناطق با تنش یا برش بالا تبدیل نماید
از سوی دیگر، میلگرد ساده، یک میلگرد فولادی ساده و مستقیم معمولی و دارای طیف وسیعی از ابعاد و گریدها است. تفاوت اصلی بین میلگرد ترانس و میلگرد ساده به شکل آنها و نحوه ایجاد مقاومت اضافی برای سازههای بتن مسلح برمیگردد. در حالی که میلگرد ساده به مقاومت در برابر نیروهای کششی کمک می کند، میلگرد ترانس با مقاومت در برابر نیروهای برشی و کششی به همراه ایجاد شکل پذیری، استحکام بیشتری به سازه می دهد.
علاوه بر این، میلگرد ترانس معمولا با یک لایه رزین اپوکسی یا مواد پوششی دیگر برای بهبود دوام و مقاومت در برابر خوردگی پوشش داده میشود.
عوامل موثر بر قیمت میلگرد ترانس
عوامل مختلفی بر قیمت میلگرد ترانس تاثیرگذار هستند که عبارتند از:
- هزینه مواد اولیه: هزینه مواد اولیه مانند فولاد میتواند تاثیر مستقیم بر قیمت میلگرد ترانس داشته باشد.
- هزینه حمل و نقل: هزینه حمل میلگرد به مقصد نهایی نیز میتواند بر قیمت تاثیر بگذارد؛ به خصوص اگر مسافت زیاد باشد.
- هزینههای تولید: هزینه تولید میلگرد ترانس شامل نیروی کار و تجهیزات نیز بر قیمت آن تاثیر میگذارد.
- تقاضای بازار: سطح تقاضا برای میلگرد ترانس در بازار باعث نوسانات قیمت میشود.
- رقابت: سطح رقابت در بازار میتواند بر قیمت میلگرد ترانس نیز تاثیر بگذارد؛ زیرا ممکن است تولیدکنندگان برای رقابتی ماندن نیاز به تنظیم قیمتهای خود داشته باشند.
- تعرفه های تجاری: هر گونه تعرفه تجاری تحمیلی یا عوارض واردات/صادرات اعمال شده توسط دولت بر قیمت نهایی میلگرد ترانس تاثیر دارد.
- در دسترس بودن مواد اولیه: در دسترس بودن و دسترسی به مواد اولیه و منابع تولیدی نیز بر قیمت میلگرد ترانس تاثیر دارد.
کلام آخر
در این مقاله به موضوع میلگرد ترانس و انواع آن پرداختیم. میلگرد ترانس یک نوع میلگرد با مقاومت بالا است که ظاهری صیقلی و بدون آج دارد. این محصول تولید شده از فولاد st۳۷ و … ، در صنایع مختلف مانند ساختمانسازی، خودروسازی، هوافضا و بسیاری موارد دیگر مورد استفاده قرار میگیرد.
سوالات متداول
میلگرد ترانس بلبرینگ خور چیست؟
میلگرد ترانس بلبرینگ خور، یک نوع میلگرد دو پولیش است که از فولاد ck۴۵ روغنی تولید میشود. این نوع میلگرد عمدتا در صنایع خودروسازی مورد استفاده قرار میگیرد.
سختی میلگرد ترانس چقدر است؟
درصد سختی میلگرد ترانس را نمی توان به صورت یک عدد مشخص در نظر گرفت؛ زیرا بسته به ماده اولیه و روش تولید مورد استفاده برای ساخت میلگرد متفاوت است. میلگرد ترانس معمولا از فولاد با مقاومت و عیار بالا ساخته میشود که در مقایسه با فولاد معمولی، درصد سختی بیشتری را به خود اختصاص میدهد.
به طور کلی، فولاد با استحکام بالا دارای مقاومت تسلیم ۸۰ ksi یا بیشتر است، در حالی که فولاد معمولی، مقاومت تسلیم بین ۴۰ تا ۶۰ ksi دارد. با این حال، سختی میلگرد ترانس را میتوان با استفاده از روشهای سختی راکول و تست سختی برینل اندازهگیری کرد.